Advertisement
การออกแบบ ออกแบบอาคาร ต้านทานแผ่นดินไหว เป็นสิ่งที่ จำต้องอาศัย วิศวกร ผู้รู้ ทำ คำนวณ วางแบบ ในที่นี้ จะให้ ความรู้ กว้างๆสำหรับ ผู้สนใจ ทั่วไป
จากการ ตรวจสอบ ออกแบบอาคาร จากสถานะการณ์ แผ่นดินไหว ต่างๆกว่า 12 เรื่อง ทั่วทั้งโลก ตรงเวลา 30 ปี (1963-1993) Fintel (1993) รายงานว่า ไม่เคย พบออกแบบอาคาร ที่ใช้ระบบ ฝาผนังแรงเชือด (shear wall system) ต้านทาน แรงด้านข้าง (แผ่นดินไหว/ ลม) พังทลาย แม้กระทั้งออกแบบอาคารเดียว ถึง จะกำเนิด ความทรุดโทรม มากบ้างน้อยบ้างสุดแท้แต่ กรณี ในเวลาที่ ออกแบบอาคาร ที่มิได้ ใช้ระบบ ฝาผนังแรงเฉือน พังยับเยิน มากมาย ดังมองเห็นได้ จาก แบบอย่าง แผ่นดินไหว ในมานากัว (1972, M = 6.+), ชิลี (1960, 1985 M = 7.
กรุงเม็กซิโก (1985, M = 8.1) เป็นต้น เป็นที่ น่าสังเกต ว่าแม้ ความร้ายแรง ของ แผ่นดินไหว ใน ประเทศชิลี เมื่อ ค.ศ. 1985 จะร้ายแรง ในระดับ ใกล้เคียงกับ ที่ กรุงเม็กซิโก ในปี เดียวกัน แต่ว่า ความเสียหาย ระดับ พังทลาย ก็เกิดขึ้น น้อยกว่ากันมาก กระทั่ง ทำให้ สถานะการณ์ คราวนั้น ได้รับ การให้ความสนใจ จาก วิศวกร น้อยมาก ปัจจัยสำคัญ อันหนึ่งเป็นการใช้ ระบบ ฝาผนังแรงเฉือนคอนกรีต อย่างกว้างขวาง ในประเทศชิลี สำหรับเพื่อการ ควบคุม การโยกตัว ของ ออกแบบอาคาร (drift control) ยิ่งกว่านั้น การเสริมเหล็ก ฝาผนังคอนกรีต โดยทั่วๆไปในประเทศชิลี ในขณะนั้น เป็นไป ตาม มาตรฐาน ทั่วไป ของ มาตรฐาน คอนกรีตเสริมเหล็ก แค่นั้น มิได้ ปฏิบัติ ตาม มาตรฐาน การให้เนื้อหา จำพวก เหนียว (ductile detailing) สำหรับต่อต้าน แผ่นดินไหว รุนแรง ใน สหรัฐฯด้วยซ้ำไป (Wallace & Moehle 1993) พฤติกรรม ที่ดี เป็นพิเศษ ของออกแบบอาคาร ที่ใช้ ระบบ ฝาผนังแรงเชือด ในประเทศชิลี เป็น เครื่องพิสูจน์ อย่างยอดเยี่ยม ถึง ประสิทธิภาพ ของ ระบบ ผนังแรงเฉือน สำหรับในการคุ้มครอง ชีวิต รวมทั้ง สินทรัพย์ในออกแบบอาคาร ก็เลยสมควร ใช้อย่างมาก ในการออกแบบ ออกแบบอาคาร
บทเรียน สำคัญ อีกประการ หนึ่ง จากแผ่นดินไหว เมืองนอกเป็น ออกแบบอาคารที่มีรูป แบบและระบบ องค์ประกอบไม่ดี จะเสียหาย ได้มากกว่าออกแบบอาคาร ที่มีระบบระเบียบ ส่วนประกอบ ถูก ตามหลักการ ดีไซน์ ออกแบบอาคาร ต้านแผ่นดินไหว แบบอย่าง ระบบโครงสร้าง ที่เสียหาย จาก แผ่นดินไหว ได้ง่าย ยกตัวอย่างเช่น ออกแบบอาคาร ที่มีลักษณะ ไม่สม่ำเสมอ (irregularity) ในแบบแปลน (อย่างเช่น รูปตัว L ตัว T ออกแบบอาคาร ที่มีส่วน ที่แข็ง อาทิเช่น ปล่องลิฟต์ วางเยื้องศูนย์ มาก ฯลฯ) ออกแบบอาคาร ที่มีเสาเล็ก เหลือเกิน หรือเสาจำพวก เสาสั้น หรือ ออกแบบอาคาร ที่มี ความเคลื่อนไหว มากใน ระนาบดิ่ง เช่น มีชั้นที่อ่อนมากมายเมื่อเทียบกับ ชั้นต่อไป ฯลฯ ออกแบบอาคาร ที่มีลักษณะ ไม่ดี ดังกล่าวมาแล้วข้างต้น เสียหาย ได้แม้ ในแผ่นดินไหว ไม่รุนแรง เท่าไรนัก อย่างที่เคย เกิดขึ้น แล้ว ในแผ่นดินไหว อำเภอพาน จังหวัดเชียงราย เมื่อ พ.ศ. 2537 ซึ่งมี ขนาดเพียง 5.1 หน่วยริคเตอร์ รูปที่ 1 แสดง แบบอย่าง ความย่ำแย่ ที่เกิดขึ้น
ยึดรั้งชิ้นส่วนให้แข็งแรง
เสากับฐานราก
คานกับเสา
พื้นกับคาน
หลังคากับแป, แปกับจันทัน ฯลฯ
กระเบื้องปลิวหลุด เมื่อกำเนิดลมพายุแรง (ขอยึดไม่อยู่) แป / จันทัน ยึด ไม่ แข็งแรง พอ บางทีอาจ เสียหาย จากพายุ
เมื่อ กำเนิดลมพายุ แรง หรือ แผ่นดินไหว ชิ้นส่วน ที่ ได้ ยึดรั้ง กันไว้ ให้ดี จะ สั่นไหว แยกตัว หลุด ออก จากกัน ได้ ต้อง ยึดรั้ง ส่วนประกอบ ต่างๆเข้า ด้วยกัน ให้มั่นคง
ชิ้นส่วนต่างๆต้องได้รับ การยึด (anchor) เข้าด้วยกัน ให้แข็งแรง ตัวอย่างเช่น เสาหลักกับเสา คานกับเสา พื้นกับคาน แปกับจันทัน ผนังกระจกกับ โครงที่รองรับ เป็นต้นโดยจำต้องให้ ข้อต่อแข็งแรง สามารถ ถ่ายแรง จากส่วนประกอบหนึ่ง ไปยัง อีกส่วนหนึ่งของโครงสร้าง ได้ ดังนี้ เพื่อ ไม่ให้ส่วนประกอบ แยกหลุดจากกัน จากการสั่นไหว
ออกแบบอาคารไม้ หรือ เหล็กต้องมี การยึดโยง (bracing) ด้วยองค์ประกอบ เฉียง ไม่ให้โย้มากมาย เวลาสั่นไหว
เสาแข็งแรง
เสาโตเพียงพอ
เสริมเหล็กปลอกให้พอเพียงและตามมาตรฐาน
เสา เล็กเกินไป ที่ หักพัง ใน พายุเกย์
เสา เป็นสาระสำคัญ ของออกแบบอาคาร เนื่องจาก แบกรับ น้ำหนัก พื้น ส่ง ถัดไป โครงสร้างรองรับ ก่อนหน้านี้ เมื่อ กำเนิดพายุ หรือ แผ่นดินไหว มัก จะกำเนิด ความเสื่อมโทรมเหตุเพราะ เสา มีขนาด เล็ก เกินความจำเป็น และ ถ้า เสา หักแล้ว ออกแบบอาคาร ก็พังหมดเสา คอนกรีต เสริมเหล็ก จำต้อง มี เหล็กปลอก รัด ให้พอเพียง ก็เลย จะทน การสั่นไหว ได้
ยึดโยงออกแบบอาคารกันโย้
ชิ้นส่วนยึดโยงเฉียงหรือฝาผนังแน่นหนา
การโย้ ของออกแบบอาคารไม้ ที่ ไม่มี การยึด โยงเฉียง
การยึดโยงทแยงกันโย้
ออกแบบอาคารไม้ ที่ ไม่มี การยึดโยง เมื่อ ถูกลมพายุ หรือ แผ่นดินไหวร้ายแรง จะ พังทลาย ได้ง่าย ซึ่ง เจอ ออกจะหลายครั้ง ควรจะยึด ด้วย ชิ้นส่วน เฉียง หรือ ฝาผนัง ที่ แน่นหนา
ข้อต่อแข็งแรง
ข้อต่อ ระหว่าง องค์ประกอบ มัก เสียหาย ง่าย เมื่อ กำเนิด พายุ หรือ แผ่นดินไหว รุนแรง
ข้อต่อ เสาไม้ / เสาปูน ลักษณะนี้ จะทน ลมพายุ หรือ แผ่นดินไหวรุนแรง ไม่ได้
ออกแบบ / ก่อสร้าง / ควบคุมงานได้มาตรฐาน
สำหรับออกแบบอาคารควบคุมควรมีวิศวกรปฏิบัติการ
การก่อสร้าง จำเป็นต้องดำเนินการ ตามหลักวิชาการ ที่ถูก และก็ ได้คุณภาพ ยกตัวอย่างเช่น การผสมคอนกรีต จำต้องใช้สิ่งของ ที่สะอาด แกร่ง ไม่ใช้น้ำผสมมาก ซึ่งจะมีผลให้ กำลังคอนกรีตเสีย ไม่ใช้น้ำกร่อย ผสมปูน เป็นต้น แม้ใช้โครงสร้างเหล็ก จำต้องใช้ช่างอ๊อก ที่มีคุณภาพ ผ่านการทดสอบ ไม่อย่างนั้นแล้ว จะได้รอยต่อ ส่วนประกอบ ที่ไม่แข็งแรง และก็/ ไหมมีความเหนียว ในตอนที่ออกแบบอาคาร โยกไปๆมาๆ จากแผ่นดินไหว ข้อต่อ อาจย่อยยับได้ ถึงแม้ว่า จะเป็น โครงสร้างเสริมเหล็ก ก็ตาม
ที่มา :
[url]http://999starthai.com/th/design/[/url]
Tags : ออกแบบอาคาร
