Advertisement
สมุนไพรมะขามป้อ[/size][/b]
มะขามป้อม Phyllanthus emblica Linn.บางถิ่นเรียก มะขามป้อม (ทั่วๆไป) กันโตด (เขมร-จันทบุรี) กำทวด (จังหวัดราชบุรี) มั่งทาง สันยาส่า (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน).
ไม้ต้น ขนาดกลาง สูง 8-12 ม. เปลือกสีเขียวอมเทา ลอกออกเป็นแผ่นๆเนื้อไม้สีแดงอมน้ำตาล. ใบ โดดเดี่ยว สีเขียวอ่อน กว้าง 0.25-0.5 ซม. ยาว 0.8-1.2 ซม. เรียงชิดกัน ดูผาดๆเสมือนใบตามติด ก้านใบสั้นมาก. ดอก เล็ก สีขาว หรือ นวล ดอกแยกเพศ แม้กระนั้นเกิดบนต้นเดียวกัน ออกตามง่ามใบ 6 ดอก มีกลีบรองกลีบดอกไม้ 6 กลีบ ไม่มีกลีบดอก.
[url=http://www.disthai.com/][url=http://www.disthai.com/]สมุนไพร[/url][/color] ดอกเพศผู้ มีเกสรผู้ 3 อัน ฐานรองดอกมีต่อม 6 ต่อม. ดอกเพศเมีย มีฐานรองดอกเป็นรูปถ้วย ขอบถ้วยหยัก รังไข่มี 3 ช่อง หลอดท่อรังไข่ปลายแยกเป็น 2 แฉก ไม่เท่ากัน. ผล กลม มีเนื้อครึ้ม เส้นผ่าศูนย์กลาง 1.2-2 ซม. ผลอ่อนสีเขียวอ่อน ผลแก่สีเขียวอมเหลือง เนื้อกินได้ มีรสฝาก เปรี้ยว ขม แล้วก็อมหวาน เปลือกหุ้มเมล็ดแข็ง มีสันตามยาว 6 สัน ข้างในมี 6 เม็ด.
นิเวศน์วิทยา: ขึ้นกระจายเป็นกลุ่มๆตามป่าเบญจพรรณแล้ง ป่าเต็งรัง และก็ป่าดงดิบปกติ
คุณประโยชน์ : ราก น้ำต้มรากกินเป็นยาลดไข้ เป็นยาเย็น ฟอกเลือด และก็ทำให้อ้วก ถ้าเกิดกลั่นราก จะได้สารที่มีคุณสมบัติเป็นยาฝาดสมานที่ดีมากยิ่งกว่าสีเสียด (catechu) (55). ต้น เปลือกเป็นยาฝาดสมาน ใบ น้ำสุกใบใช้อาบลดไข้ ดอก มีกลิ่นหอมคล้ายผิวมะนาว ใช้เข้าเครื่องยาเป็นยาเย็น และยาระบาย. ผล ใช้ได้อีกทั้งผลสด และผลแห้ง มีฤทธิ์กัดทำลาย เป็นยาเย็น ยาฝาดสมาน แก้ไข้ ขับปัสสาวะ ระบาย บำรุงหัวใจ ฟอกเลือด น้ำคั้นผลสด มีจำนวนวิตามินซีสูงกว่าน้ำส้มคั้นราวๆ 20 เท่า ในจำนวนเท่ากัน ใช้แก้โรคลักปิดลักเปิด (scurvy) ยางผลใช้หยอดแก้ตาอักเสบ กินเป็นยาช่วยสำหรับการย่อย และขับเยี่ยว เนื้อผลแห้งที่เรียกว่า Emblic myrobalan ใช้เป็นยาฝาดสมาน เนื่องจากว่ามี tannin แก้โรคริดสีดวงทวาร แก้บิด ท้องเดิน ใช้กับธาตุเหล็กแก้โรคดีซ่านรวมทั้งช่วยสำหรับในการย่อย ถ้าหากหมักผลจะได้แอลกอฮอล์ กินแก้ของกินไม่ย่อย แก้ไอ และก็แก้โรคดีซ่าน
