Advertisement
[url=http://www.disthai.com/]สมุนไพรสบู่ดสบู่ดำ Jatropha curcas Linn.บางถิ่นเรียก สบู่ดำ สบู่มันเทศ สลอดดำ สลอดป่า สลอดใหญ่ สี่หลอด (กลาง) พมักเยา มะเยา มะหัว มะหุ่งฮั้ว มะโห่ง หงเทก (เหนือ).ไม้พุ่ม สูง 2-5 มัธยม ทุกส่วนมีน้ำยางสีขาวปนเทา เปลือกเรียบ สะอาด. ใบ เดี่ยว เรียงสลับกัน รูปค่อนข้างจะกลม หรือ ไข่ป้อมๆกว้าง 7-11 ซม. ยาว 7-16 เซนติเมตร ปลายใบแหลม ขอบของใบเรียบ หรือ มีรอยหยัก 3-5 หยัก ฐานใบเว้าเป็นรูปหัวใจ เส้นใบออกจากจุดเดียวกันที่โคนใบ 5-7 เส้น ตามเส้นใบมีขนอ่อนปกคลุม ก้านใบยาว 6-18 ซม. ดอก สีเหลือง ออกเป็นช่อที่ยอด รวมทั้งตามง่ามใบ ดอกเพศผู้ แล้วก็ดอกเพศภรรยาอยู่บนต้นเดียวกัน ช่อดอกยาว 6-10 ซม.
สมุนไพร ดอกเพศผู้ มีกลีบรองกลีบ 5 กลีบ ยาว 4-5 มิลลิเมตร กลีบ 5 กลีบ เชื่อมชิดกันเป็นหลอด ด้านในหลอดมีขน เกสรผู้ 10 อันเรียงเป็น 2 วงๆละ 5 อัน อับเรณูตั้งชัน. ดอกเพศภรรยา กลีบดอกไม่ชิดกัน รังไข่ แล้วก็ท่อรังไข่สะอาด บางเวลาก็มีเกสรผู้ฝ่อ 5 อัน; ข้างในรังไข่มี 2-4 ช่อง มีไข่อ่อนช่องละ 1 หน่วย. ผล กลม เส้นผ่านศูนย์กลางราว 2.5 ซม. แก่จัดจะแตกเป็น 3 พู แต่ละพูมี 2 กลีบ. เม็ด รูปกลมรี สีดำ ผิวเนียน.
นิเวศน์วิทยา: ปลูกกันทั่วๆไปเป็นรั้วบ้าน.
คุณประโยชน์ : ราก น้ำต้มรากรับประทานเป็นยาแก้ท้องร่วง ทำให้คลื่นไส้ ระบาย และใช้ทาถูนวดแก้ปวดตามข้อ ต้น น้ำยางต้นสดใช้เป็นยาห้ามเลือด ออกฤทธิ์คล้ายสารจำพวก collodion ใช้เฉพาะที่ สำหรับรักษาโรคริดสีดวงทวาร รวมทั้งแก้โรคผิวหนังบางชนิด กิ่งก้านตีใช้แปรงฟันแก้เหงือกบวมอักเสบ ใบ ยาชงกินแก้ไอ ส่วนน้ำสุกใบรับประทานเป็นยาฟอกโลหิต แก้ท้องเสีย ท้องร่วง ลดไข้ แก้ไอ อมบ้วนปากช่วยให้เหงือกแข็งแรง ทาแก้คัน และทาด้านนอกช่วยขับนม น้ำคั้นใบใช้ทาท้องเด็กแก้ธาตุทุพพลภาพ หรือ ใช้ทาเช็ดนวดแก้เมื่อยเนื้อเมื่อยตัวกล้ามเนื้อ ทาแผลเรื้อรัง ทาฝี ลดอาการอักเสบ ผลและเมล็ด ผลรับประทานเป็นยาถ่ายพยาธิ แก้บิด ท้องเสีย แล้วก็แก้อาการกระหายน้ำ ส่วนเมล็ดเป็นพิษมาก มีคุณสมบัติเป็นสารเสพติดที่มีฤทธิ์กัดทำลาย ใช้ทางยาเป็นยาถ่าย โดยรับประทานเม็ดที่กะเทาะเปลือกออกแล้วเอามาปิ้งไฟบางส่วน จำนวน 3-5 เมล็ด สกัดได้น้ำมันครึ่งหนึ่งระเหย กินเป็นยาถ่ายอย่างแรง ทำให้คลื่นไส้ แก้น้ำเหลืองเสีย ตับอักเสบทาเฉพาะที่แก้คัน บวมแดง และน้ำมันนวดที่จัดเตรียมขึ้นจากน้ำมันเม็ด 1 ส่วน ผสมกับ Bland oil 3 ส่วน ใช้ทาเช็ดนวดแก้ปวดตามข้อ แก้คัน แก้เมื่อย รวมทั้งทาบาดแผลเล็กๆน้อยๆ
