ตับอ่อนอักเสบในแมว

[kkthai20009]

Advertisement

ตับอ่อน (pancreas) นับว่าเป็นอวัยวะที่มีสำคัญภายในร่างกายแมว อีกทั้งในทางของการหลั่งสารชนิดเอนไซม์ต่างๆสำหรับการช่วยสำหรับในการย่อยอาหาร รวมทั้งยังทำหน้าที่คือต่อมไร้ท่อที่สร้างฮอร์โมนที่สำคัญที่ชื่อว่า อินซูลิน (insulin) โดยเหตุนี้เมื่อเกิดภาวะตับอ่อนอักเสบ (pancreatitis) วิธีการทำหน้าที่ปกตินี้ก็จะสูญเสียไป ส่งผลให้เกิดอาการผิดปกติในแมวได้ โดยที่สำคัญพบมากว่าโปรตีนที่ทำหน้าที่เร่งปฏิกิริยาเคมีที่ถูกผลิตของตับอ่อนนั้น ในภาวะปกติจะไม่ย่อยตัวตับอ่อนเอง แม้กระนั้นเมื่อมีการติดเชื้อ หรือถูกกระทบกระแทก ผนังของตับอ่อนจะถูกทำลายไปแล้วเกิดการย่อยตับอ่อนเอง ผลที่ตามมาเป็นโปรตีนที่ทำหน้าที่เร่งปฏิกิริยาเคมีที่ใช้สำหรับการย่อยของกินจะไม่ถูกลำเลียงไปทางไส้ แลไม่มีการย่อยอาหารอย่างสมบูรณ์ แม้โปรตีนที่ทำหน้าที่เร่งปฏิกิริยาเคมีหลุดไปยังผนังท้องก็จะเกิดภาวะช่องท้องอักเสบ (peritonitis) ผลที่ตามมาก็มีอีกมากมาย ในด้านของการเป็นฮอร์โมนก็จะไม่สามารถสร้างอินซูลินได้ นำมาซึ่งภาวะที่เรียกว่า “โรคเบาหวาน” แม้กระนั้นจะหายไปเมื่อตับอ่อนดียิ่งขึ้น
 
 อาการ
 
 ซึม เจ็บป่วย อดอาหาร
 อาเจียน
 แห้งน้ำ อาจร้ายแรงถึงเกิดภาวะช็อกได้
 ท้องเสีย น้ำหนักลด
 ปัจจัย
 
 ในแมวพบได้ทั่วไปร่วมกับการได้รับเชื้อของ สามอวัยวะ คือ ลำไส้เล็ก ตับอ่อน แล้วก็ระบบตับร่วมถุงน้ำดี เรียกว่าภาวะ “Triaditis” (กว่า 50% ของแมวที่เป็นตับอ่อนอักเสบพบมากว่ามีปัญหา triaditis)
 การได้รับเชื้อบางจำพวก ดังเช่นว่า toxoplasma หรือ feline panleukopenia
 การกระทบแทก (trauma)
 พิษสารกำจัดศัตรูพืชในกลุ่ม organophosphate
 พิษจากแมงป่อง
 ความเสี่ยงในบางจำพวก โดยยิ่งไปกว่านั้นแมววิเชียรสุวรรณ (Siamese cat)
 การวินิจฉัย
 
 โรคตับอ่อนอักเสบในแมวเป็นโรคที่ไม่ค่อยออกอาการกระจ่าง มักพบว่าแมวจะซึม ไม่กินอาหาร อาจมีอ้วกบ้าง แต่โดยธรรมดามักไม่มีอาการที่เฉพาะ มักตรวจพบจากการตรวจร่างกาย ดังเช่นว่า ลักษณะของการปวดเกร็งท้อง หรืออาการช็อคที่ไม่รู้ต้นสายปลายเหตุ ถ้าเกิดพบว่ามีค่าของน้ำตาลในเลือดสูง หรือน้ำตาลในเยี่ยวสูง ที่ชี้ว่าเป็นเบาหวานร่วมด้วย บางทีอาจยิ่งเพิ่มความเป็นไปได้เยอะขึ้นเรื่อยๆ หรือการตรวจอุจจาระจากสภาวะท้องเดินแล้วพบว่าของกินย่อยได้ไม่สมบูรณ์ก็อาจจะส่งผลให้สงสัยร่วมด้วยได้ดิบได้ดียิ่งขึ้น
 
 อย่างไรก็ดี อย่างที่ได้กล่าวไปแล้ว ด้วยเหตุว่าการเกิดโรคอาจเกิดขึ้นจากภาวะ triaditis หรือการอักเสบของอวัยวะอื่นร่วมด้วย จึงจะต้องตรวจหาความเปลี่ยนไปจากปกติอื่นๆร่วมด้วย ดังเช่น การตรวจหาค่าเอนไซม์ตับที่ผิดปกติ หรือการถ่ายรูปรังสีวิเคราะห์ (X-ray) หรือแนวทางการทำอัลตร้าซาวด์ช่องท้องจะสามารถบอกถึงการเกิด ตับอักเสบ หรือลำไส้อักเสบร่วมด้วยได้อย่างชัดเจน
 
 แม้กระนั้นการวินิจฉัยยืนยันที่ทำได้คือสัตวแพทย์สามารตรวจได้จากการใช้ชุดตรวจเพื่อตรวจหาระดับโปรตีนที่ทำหน้าที่เร่งปฏิกิริยาเคมีที่ไหลรั่วในกระแสโลหิตที่เรียกว่า feline pancreatic lipase (fPLI) ชุดตรวจนี้จะแสดงแนวโน้มของการเกิดภาวการณ์ตับอ่อนอักเสบในแมว
 
 การดูแลและรักษา
 
 โรคตับอ่อนอักเสบไม่มีการดูแลรักษาที่เฉพาะ เนื่องมาจากเมื่อเกิดการอักเสบ จึงควรรอให้ร่างกายกำจัดต้นเหตุและก็อาการอักเสบเอง สิ่งที่สามารถทำได้คือการพยุงอาการ โดยสิ่งที่สำคัญเป็นการให้สารน้ำตอบแทนเพราะว่าแมวชอบมีลักษณะขาดน้ำจากภาวการณ์อ้วกร่วมกับท้องร่วงและไม่ทานอาหาร ซึ่งเป็นสาเหตุของอาการช็อกเป็นส่วนใหญ่ การให้ยาทำลายเชื้อ เพื่อกำจัดสิ่งที่ทำให้เกิดโรคที่ยังคงค้างอยู่ในทางระบบทางเดินอาหาร ใช้ยายับยั้งคลื่นไส้ ถ้ามีการคลื่นไส้รุนแรง ในบางครั้งถ้าหากตับทำงานได้เปลี่ยนไปจากปกติอาจำเป็นต้องให้ยาบำรุงตับหรือการถ่ายพลาสมาเพื่อตอบแทนโปรตีนที่ไม่ถูกสร้างจากตับที่อักเสบ สัตวแพทย์จะให้ยาลดอักเสบ เพื่อลดอาการอักเสบที่ตับอ่อน แม้กระนั้นแม้พบว่ามีปัญหาของภูมิต้านทานทำลายตนเองที่ไส้ (inflammatory bowel disease) บางทีอาจจำเป็นต้องใช้สเตียรอยด์สำหรับการควบคุมลักษณะของโรคแทน ถ้าเกิดพบว่าตับอ่อนมีสิ่งแปลกปลอม อย่างเช่น ก้อนเนื้อ หรือมีแผลฉีกขาดจากการกระทบแทกก็อาจจำเป็นที่จะต้องผ่าตับแก้ไข
 
 การดูแลและก็จัดแจง
 
 การไม่รับประทานอาหารของแมวชอบทำให้อาการกำเริบ เพราะแมวจะสูญเสียน้ำรวมทั้งสารอาหารออกมาเรื่อยๆการให้อาหารตอบแทนจึงควรใช้อาหารที่ระดับของไขมันต่ำเนื่องมาจาก ตับอ่อนไม่อาจจะสร้างโปรตีนที่ทำหน้าที่เร่งปฏิกิริยาเคมีที่ช่วยในการย่อยไขมันได้ ถึงแม้ว่าอาหารจะไม่สาเหตุสำหรับการเกิดโรคตับอ่อนอักเสบ แต่การไม่ควบคุมเรื่องของการรับประทานอาหารหลังจากที่ป่วยด้วยโรค จะสามารถทำให้กลับมาเป็นตับอ่อนอักเสบได้อีกเรื่อยและแม้ได้รับไขมันมากเกินไปจะเกิดภาวะไขมันพอกที่ตับได้ง่าย อาหารกระป๋องจะเป็นที่ชี้แนะเนื่องจากว่ามีส่วนผสมของน้ำมากมายรวมทั้งมีความน่าลิ้มลองมากกว่าอาหารเม็ด
 
 การปกป้องแล้วก็ดูแลแมวไม่ให้เกิดโรคจะเป็นกรรมวิธีการที่ยอดเยี่ยม ควรจะหมั่นควบคุมน้ำหนักตัวของแมว และก็ดูแลเรื่องของกินอย่างใกล้ชิด พากเพียรให้แมวรับประทานอาหารที่มีความสมดุล แล้วก็ควรจะหมั่นพินิจอาการ เพราะแมวจะออกอาการไม่แน่ชัด เจ้าของจะเป็นผู้ที่เข้าใจดีที่สุดเมื่อแมวของท่านมีลักษณะเจ็บไข้หรือมีลักษณะอาการแปลกไปจากปกติ
คำค้นหาที่เกี่ยวข้อง : adaptinggaits.org

Tags : http://adaptinggaits.org