Advertisement
เปล้าน้อยชื่อสมุนไพร เปล้าน้อยชื่ออื่นๆ/ ชื่อแคว้น เปล้าท่าโพ (ภาคอีสาน)ชื่อวิทยาศาสตร์ Croton fluviatilis Esser.ชื่อพ้องวิทยาศาสตร์ Croton stellatopilosus Ohba. , Croton sublyratus Kurz.ชื่อสามัญ Thai crotonวงศ์ EUPHORBIACEAEถิ่นกำเนิด เปล้าน้อย เป็นไม้ประจำถิ่นในเขตร้อนของทวีปเอเชีย เจอขึ้นกระจายในประเทศเมียนมาร์รวมทั้งไทย ตามป่าเบญจพรรณ ป่าแพะ รวมทั้งป่าหาดทรายบางพื้นที่ในประเทศไทยพบได้ทั่วไปในหลายจังหวัด เช่น สุรินทร์ , อุบลราชธานี , จังหวัดนครพนม , กาญจนบุรี ปราจีนบุรี และก็จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ซึ่
เปล้าน้อย[/url]นี้เป็นพืชที่รุ่งโรจน์ก้าวหน้าในพื้นที่ที่เป็นดินร่วนซุยผสมทรายที่มีการระบายน้ำได้ดี โดยออกดอกในช่วงกุมภาพันธ์ – เดือนมิถุนายน แล้วก็เริ่มติดผลในเดือน มีนาคม – เดือนสิงหาคม
ลักษณะทั่วไป
เปล้าน้อย จัดเป็นไม้พุ่มหรือไม้ยืนต้น เป็นไม้ผลัดใบ มีความสูงของต้นราว 1-5 เมตร แตกกิ่งก้านตั้งแต่โคนต้น ที่เปลือกลำต้นมีสีน้ำตาลปนเทาผิวลำต้นออกจะเรียบ
ใบเป็นแบบเรียงแบบสลับ เมื่อใบใกล้หล่นจะกลายเป็นสีส้มเหลือง ก้านใบยาว 1-3.5 มิลลิเมตร มีขนสั้นนุ่มกระจาย แผ่นใบตรงแคบยาว กว้าง 1.5 -2.44 เซนติเมตร ยาว 10-17 เซนติเมตร แผ่นใบบางคล้ายกระดาษ ฐานใบแหลม ขอบใบจะฟันเลื่อยเป็นระยะ ขนาด 5-7 มิลลิเมตร ถึงเกือบเรียบ ปลายใบแหลมถึงเรียวแหลม ผิวใบข้างบนเกลี้ยง ข้างล่างมีขนกระจายบนเส้นกลางใบน้อย หรือแทบหมดจด ไม่มีนวล มีต่อมที่ฐานของก้านใบ ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 0.7-1.0 มม. เส้นใบข้าง 11-16 คู่
ดอกออกเป็นช่อ กำเนิดช่อคนเดียวเล็ก ที่ปลายยอดปริมาณยาว 7-19 ซม. แกนช่อหมดจดหรือเกือบจะสะอาด ดอกเพศภรรยา จำนวน 4-11 ดอก อาจมีหรือไม่มีดอกเพศผู้ ใบแต่งแต้มของดอกเพศผู้รูปไข่ ขนาดยาว 2-3.5 มม. กว้าง 1.5-2 มิลลิเมตรบางเหมือนเยื่อ ดอกเพศผู้จำนวน 1-3-4 ดอกในหนึ่งใบแต่งแต้ม ก้านดอกย่อยยาว 4-5 มิลลิเมตร หมดจดกลีบเลี้ยง ขนาดกว้าง 1.5 มิลลิเมตร ยาว 2.5 มม. เชื่อมติดกันน้อยที่ฐาน ปลายแหลมถึงเป็นติ่งแหลม ด้านนอกเกลี้ยง แต่เจอขนครุยที่ปลายแจ่มกระจ่าง กลีบดอกลักษณะคล้ายกลีบเลี้ยงแต่ว่าแคบกว่า ขนาดกว้าง 0.5 มม. ยาว 2.5 มิลลิเมตร เกสรเพศผู้ 10-12 อัน ก้านชูยาว 2.0-2.5 มม. อับเรณูยาว 0.6 มิลลิเมตร ดอกเพศภรรยา ก้านดอกย่อยแทบสะอาด ขนาดยาว 2 มม. กลีบเลี้ยง ขนาดกว้าง 1 มิลลิเมตร ยาว2 มม. ปลายแหลมถึงเป็นติ่งแหลม สะอาด ไม่เห็นกลีบ รังไข่ยาว 1.5 มม. ขนสั้นนุ่มหนาแน่น ก้านชูมีอิสรภาพ ปริมาณยาว 3-5 มม. แบ่งเป็น 2 แฉก
ผลเปล้าน้อย รูปแบบของผลเป็นรูปทรงค่อนข้างกลมเปลือกผลเมื่อแห้งมีสีน้ำตาลรวมทั้งแตกได้ง่าย โดยผลจะแบ่งได้พู 3 พู มีรอยกลีบเลี้ยงติดอยู่กับตูดผล ในแต่ละพูจะมีเม็ดอยู่ 1 เม็ด เม็ดมีสีน้ำตาลผิวเรียบ มีลายเส้นตามแนวยาวสีขาวหนึ่งเส้น มีขนาดกว้างราวๆ 2-3 มม. แล้วก็ยาวราวๆ 3-4 มม.
การขยายพันธุ์ การขยายพันธุ์เปล้าน้อยสามารถได้หลายวิธี ดังเช่น เพาะเม็ด และก็กระเพาะเลี้ยงเยื่อ ในขณะนี้นิยมใช้กรรมวิธีการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อมากยิ่งกว่าเนื่องจากจะได้พันธุ์แท้โดยมีแถลงการณ์ว่าการขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ดมีการกลายพันธุ์เกิดขึ้น ในการปลูกนั้นมีวิธีการเป็น ขุดหลุมขนาด 50x50x50 เซนติเมตร (โดยบางทีอาจลดหรืเพิ่มได้ขึ้นกับขนาดของต้นกล้าที่จะนำมาปลูก) หลังจากนั้นนำดินที่ขุดออกมาผสมกับปุ๋ยคอกให้เข้ากัน แล้วนำต้นกล้าลงปลูกโดยใช้ระยะห่าง 4x4 เมตร กลบดิน รดน้ำให้ชุ่มและปักไม้ค้ำจนถึงกันลมพัดล้ม
องค์ประกอบทางเคมี
ในใบพบสาร (E.Z,E) -7- hydroxymethyl -3, 11, 15-trimethy-2,6,10,14-hexadecate traen-1-01 มีชื่อว่า CS-684 หรือ Plaunotol, Plaunotol A,B,C,D,E
Plaunotol
ผลดี / คุณประโยชน์ ตำราเรียนยาไทย ใบ รสร้อน แก้คันเรียกตัว รักษาแผลในกระเพาะรวมทั้งไส้ได้ดิบได้ดี เปลือกและใบ รักษาโรคท้องเดินบำรุงโลหิตระดู รักษาโรคผิวหนัง ราก รสร้อน แก้ลมขึ้นเบื้องบนให้เป็นปกติ ขับเลือดแก้ช้ำใน ผล รสร้อน ต้มน้ำ ขับหนองให้กระจาย ดอก เป็นยาขับพยาธิ เปลือกต้น รสร้อน ช่วยสำหรับในการย่อยอาหาร ใบ รวมทั้ง ราก แก้คัน รักษามะเร็งเพลิง รักษาโรคผิวหนัง กลาก โรคเกลื้อน แก้พยาธิต่างๆริดสีดวงทวาร แก้ไอเป็นโลหิต เป็นยาปฏิชีวนะในทางการแพทย์แผนปัจจุบันบอกว่า สาร plaunotol ออกฤทธิ์ช่วยลดการหลั่งกรดในกระเพาะอาหารรวมทั้ง กระตุ้นการผลิตเยื่อ ทำให้แผลหาย เร็วขึ้น มีฤทธิ์สมานแผลในกระเพาะ ของกิน
แบบ / ขนาดการใช้ สำหรับในการใช้ตามตำรายาไทยเพื่อรักษาแผลในกระเพาะรวมทั้งไส้ แก้คันเรียกตัว รักษาโรคผิวหนัง ใช้บำรุงธาตุ บำรุงโลหิต แก้พยาธิต่างๆ ให้นำใบ ค่อนข้างใบอ่อน ตากแห้ง บดละเอียดแล้วนำมาต้มหรือชงน้ำกิน หรือใช้ รากต้มน้ำดื่มตอนอุ่นๆแก้โรคกระเพาะของกิน
ยิ่งไปกว่านี้ใบเปล้าน้อยยังสามารถนำไปสกัดเป็นยา “เปลาโนทอล” (Plaunotol) หรือยารักษาโรคกระเพาะได้อีกด้วย ข้อเท็จจริงแล้วสารเปลาโนทอลมีอยู่เกือบทุกส่วนของ
ต้นเปล้าน้อ[/b]แม้กระนั้นมีปริมาณมากน้อยต่างกันออกไป แต่ว่าส่วนที่มีสารเปลาโนทอลสูงสุดคือส่วนของใบอ่อนที่อยู่รอบๆปลายช่อที่โดนแสงแดด ในการใช้ยา Plaunotol นั้น ควรที่จะใช้ทีละ 80 มิลลิกรัม วันละ 3 ครั้ง เป็นเวลา 8 สัปดาห์อาการจะดีขึ้นถึง 80-90% ซึ่งอาจมีอาการข้างเคียงบ้างเป็น ผื่นคัน ท้องร่วง แน่นท้อง ท้องผูก
การเรียนรู้ทางเภสัชวิทยา ผลการศึกษาเรียนรู้ทางเภสัชวิทยาของเปล้าน้อย ในไทยมีน้อยมาก จะมีก็เพียงแต่ผลจากการทดลองฤทธิ์ของเปลาโทนอลในผู้ป่วยโรคกระเพาะที่มีแผลในกระเพาะ (ผลขนาดไม่เกิน 1 ซม.) ได้ผลว่า คนป่วยจำนวน 8 ใน 10 คนหลังได้รับยาเปลาโนทอลเข้าไป แผลในกระเพาะอาหารจะหายสนิทภายในระยะเวลา 6 อาทิตย์และการเรียนทางฤทธิ์ของ Plaunotol ที่ระบุว่า มีฤทธิ์รักษาแผลในกระเพาะ และลำไส้ มีฤทธิ์กระตุ้นการผลิตเยื่อบุไส้ที่เสียหาย ทำให้แผลหายเร็วขึ้น มีฤทธิ์ลดจำนวนการหลั่งของกรดในกระเพาะอาหาร รวมทั้งช่วยให้ระบบคุ้มครองป้องกัน การดูดซับกรดของเนื้อเยื่อบุกระเพาะซึ่งถูกทำลายด้วยสารบางประเภท กลับดีได้
การศึกษาเล่าเรียนทางพิษวิทยา ไม่มีข้อมุลการเรียนทางพิษวิทยา แต่มีข้อมูลกล่าวว่ายารักษาโรคกระเพาะจากเปล้าน้อย (Plaunotol) ผ่านการศึกษาเล่าเรียนถึงความปลอดภัยก่อนนำออกจำหน่าย มีประสิทธิภาพดีและมีผลใกล้กันน้อยกว่ายาสังเคราะห์ที่มีใช้อยู่ในปัจจุบัน แต่การใช้เปล้าน้อยที่ไม่ใช่สารสกัดหรือการใช้ในทางพื้นบ้านยังไม่มีข้อมูลด้านความปลอดภัย แม้กระนั้นการใช้เปล้าน้อยในการรักษาโรคกระเพาะควรอยู่ภายใต้ข้อเสนอของหมอเช่นเดียวกับสมุนไพรจำพวกอื่น
คำแนะนำ / ข้อควรปฏิบัติตามสำหรับเพื่อการใช้ยารักษาโรคกระเพาะที่สกัดมาจากเปล้าน้อย (Plaunotol) อาจมีอาการข้างเคียงได้ เป็นต้นว่า ท้องร่วง แน่นท้อง ท้องผูก หรือมีผื่นคัน ฉะนั้นในการใช้ควรจะขอคำแนะนำแพทย์หรือผู้ที่มีความชำนาญเสมอ
เอกสารอ้างอิง- ภโวทัย พาสนาโสภณ.สารออกฤทธิ์ในสมุนไพร.คอลัมน์บทความวิชาการ.วารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี ปีที่27.ฉบับที่1กันยายน2556-กุมภาพันธ์2559 .หน้า120-131[url=https://www.disthai.com/]https://www.disthai.com/[/b]
- Khovidhunkit,S. O., Yingsaman, N., Chairachvit, K.,Surarit, R., Fuangtharnthip,P., & Petsom, A. (2011). In vitro study of the effects of plaunotol on oral cell proliferation and wound healing. Journal of Asian Natural Products Research, 13(2), 149-159.
- เปล้าน้อย.ฐานข้อมูลสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี.
- เปล้าน้อยที่ไม่ใช่สารสกัดรักษาโรคกระเพาะได้หรือไม่.กระดานถาม-ตอบ.สำนักงานข้อมูลสมุนไพรคณะเภสัชศาสตร์มหาวิทยาลัยมหิดล.
- เปล้าน้อย .กลุ่มยาแก้บิด ท้องเดิน ท้องร่วง โรคกระเพาะ.โครงการอนุรักษ์พันธุ์กรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯสยามบรมราชกุมารี.
เปล้าน้อย.ฐานข้อมูลเครื่องยา คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี.
Tags : เปล้าน้อย
