Advertisement
น้ำมันขนแกะน้ำมันขนแกะ (wool-fat หรือ Adeps Lanae)[/size][/b]
เป็นผลิตภัณฑ์ที่ได้จากขนแกะ ช่วงปลายฤดูใบไม้ผลิถึงต้นหน้าร้อน น้ำมันนี้มีส่วนสำคัญเป็นคอเลสเตอรอลและก็ไฮโซคอเลสเตอรอล (isocholesterol) ตลอดจนเอสเตอร์ของกรดมันประเภทอื่นๆอีกหลายประเภท เป็นต้นว่า กรดแลโนแพลมิตำหนิก (lanopalmitic acid) กรดแลโนชอลิก (lanocerric acid) กรดคาร์นิวบิก (carnubic acid) กรดโอลีอิก (oleic acid) กรดไมริสติก (myristic acid)
น้ำมันขนแกะนี้ใช้เป็นส่วนประกอบเพื่อดูดน้ำสำหรับในการทำยาขี้ผึ้ง (ointment) และยาครีม (cream) และก็ใช้สำหรับทากันผิวหนังแห้งแตก โดยเฉพาะอากาศหนาวเมื่ออากาศแห้งมากมาย น้ำมันขนแกะที่มีน้ำผสมอยู่ด้วยปริมาณร้อยละ ๒๕-๓๐ (hydrated wool-fat) เรียก แลโนลิน (lanolin)
ผลดีทางยาหมอแผนไทยรู้จักใช้นมแกะแล้วก็เขาแกะเป็นกระสายยาและก็เครื่องยา ดังนี้๑. นมแกะ ได้จากแกะตัวเมียที่อยู่ในวัยเจริญพันธุ์ พระคู่มือสรรพคุณ (แลมหาพิกัด) บันทึกไว้ว่า “นมแกะแก้หืดไอ รวมทั้งจุกเสียด รุ่งเรืองไฟธาตุ” ยาขนานที่ ๖๖ ในตาราพระยารักษาโรคพระนารายณ์ เข้า”น้ำนมแกะ” เป็นเครื่องยาด้วย ดังนี้
น้ำมันมหาวิศครรภราชไตล
น้ำมันขนเเกะ เอาโหราทั้งสอง หนัก ๗ บาท สท้วง ชะพลู เปล้าใหญ่ เปล้าราม เปล้าสีน้ำเงิน เทียนทั้งยัง ๕ เทียนเยาวภานีเป็น ๖ โกฏอีกทั้ง ๕ กานพลู ใบกระวาน ลูกเอ็น จันทน์แดง จันทน์ขาว หางไหล มหาละลาย ลูกตลอด สิ่งละตำลึง ๑ ตรีกฏุก เปล้าน้อย พิมเสน รากไคร้หอม รากต้นแฝกหอม ไค้เครือ เปราะหอม สิ่งละ ๒ ตำลึง รากคันทา สหัสคันทา อัชระคันทา อบเชย รากผักแผ้วแดง รัตโชติ สิ่งละ ๓ ตำลึง รากเจตมูลไฟ แก่นสน สิ่งละ ๔ ตำลึง กฤษณา ใบตลอด สิ่งละ ๕ ตำลึง ลูกลางโพง ๒๐ ลูก น้ำมะกรูด น้ำมะนาว น้ำมะงั่ว น้ำส้มส้า นมโค นมกระบือ น้ำนมแกะ นมแพะ น้ำมันคูเลละ น้ำมันเชตะ น้ำมันพิมเสน น้ำมันดิน สิ่งละทนาน น้ำมันงาเชย ๗ ทนาน มะพร้าวไฟ ๓ ลูก บิดมัวแต่น้ำกะทิ หุงให้อาจแม้กระนั้นน้ำมัน ทาแก้เส้นอุทธังคมาวาตา อโธค มาวาตา อันระคน พระโลหิต แล่นในพระเส้นสบาย ให้พระเส้นตึงแลกระด่างนั้นออกสม่ำเสมอ เราพพระพุทธเจ้าออกพระสิธิสารประกอบทูลเกล้าฯ มอบให้ทรง ณ วัน ๓ ฯ. ๑๐ เย็น ศักราช ๒๒๓๐ ปีขาล อัฐศกฯ
๒.
น้ำมันขนเเกะเขาแกะ ได้จากเขาของแกะทั้งหมดศผู้รวมทั้งเพศเมีย ใช้เป็นเครื่องยาในยาไทย อย่างเช่น “ยาจักรวาลฟ้าครอบ” ในพระหนังสือธาตุวิภังค์ ซึ่งมีบันทึกไว้ดังนี้ยาชื่อจักรวาลฟ้าครอบ แก้พิษไข้รอยแดงทั้งมวล สารพัดพิษอันอะไรก็ตามก็ดีแล้ว พิษรอยดำด้านในด้านนอก ในกลุ้มใจในใจก็ดี แลพิษรอยดำทั้งปวง ๗๐๐ ประเภทที่มิได้ขึ้นมาทำพิษ คุดอยู่ในหัวใจแลตับปอดอีกทั้งข้างในก็ดี แลหลบอยู่ตามผิวหนังข้างในดีแล้ว แลพิษไข้ทรพิษฝีหัวเดียว
น้ำมันขนแกะก็ดีแล้ว ตานทรางก็ดีแล้ว ท่านให้ยำยาขนานใหญ่นี้ไว้แก้ เว้นไว้แต่บุราที่กรรมแลตอนนี้กรรมนอกจากนี้หายสิ้นแล หมอทั้งมวลจงรีบทำยาขนานนี้ขึ้นไว้ให้เถิด ก็เลยจะสู้กันกับรอยแดง ๗๐๐ ประเภทได้ ท่านให้เอา เขี้ยวเสือ ๑ เขี้ยวหมู ๑ เขี้ยวหมี ๑ เงี่ยงปลาฉนาก ๑ เงี่ยงปลาปลากระเบน ๑ นอแรด ๑ งา ๑ เขากุย ๑ เขากวาง ๑ เขาแพะ ๑ เขาแกะ ๑ ทั้งนี้คั่วให้ไหม้เกรียม หวายตะค้า ๑ หวายตะมอย ๑ เจ็ตเจตภังคี ๑ สัขี้ตระหนี่รณี ๑ ดอกสัตบุศย์ ๑ สัตตบขี้เหนียวช ๑ สัตบัน ๑ บัวหลวง ๑ บัวขม ๑ บัวเผื่อน ๑ ต้องกลนี ๑ พิกุล ๑ บุนนาค ๑ สารภี ๑ มะลิซ้อน ๑ มะลิลา ๑ ดอกจำปา ๑ ดอกกระดังงา ๑ กฤษณา ๑ กะลำพัก ๑ ขอนดอก ๑ ใบพิมเสน ๑ พิมเสนเกล็ด ๑ การะบูร ๑ น้ำประสานทอง ๑ โกฏทั้ง ๕ หนึ่ง เทียนทั้งยัง ๕ หนึ่ง ลูกจันทร์ ๑ ดอกจันทร์ ๑ กระวาน ๑ กานพลู ๑ สมุลแว้ง ๑ เห็ดกะถินขาว ๑ เห็ดกระถินวิมาน ๑ เห็ดมะพร้าว ๑ เห็ดตาล ๑ เห็ดงูเห่า ๑ เห็ดมะขาม ๑ เห็ดไม้รัง ๑ เห็ดไม้แดง ๑ เห็ดตับเต่า ๑ หัวมหากาฬทั้งยัง ๕ หนึ่ง ยาทั้งนี้เอาส่วนเสมอกัน
น้ำมันขนเเกะสารพัด (ดี) เป็นน้ำกระสายบดปั้นแท่งไว้ แก้กาฬ ๗๐๐ ชนิด แก้ได้ทุกอย่าง น้ำกระสายยายักใช้เอาตามแต่ที่ชอบด้วยโรคนั้นเหอะ แก้ในวสันตฤดู คือน่าฝนแล
