Advertisement
การออกแบบ ออกแบบอาคาร ต่อต้านแผ่นดินไหว เป็นสิ่งที่ ต้องอาศัย วิศวกร ผู้ทรงคุณวุฒิ กระทำการ คำนวณ วางแบบ ในที่นี้ จะให้ วิชาความรู้ กว้างๆสำหรับ ผู้พอใจ ทั่วไป
จากการ ตรวจสอบ ออกแบบอาคาร จากเรื่อง แผ่นดินไหว ต่างๆกว่า 12 เรื่องราว ทั่วทั้งโลก ตรงเวลา 30 ปี (1963-1993) Fintel (1993) รายงานว่า ไม่เคย เจอออกแบบอาคาร ที่ใช้ระบบ ผนังแรงเฉือน (shear wall system) ต้าน แรงข้างๆ (แผ่นดินไหว/ ลม) พังทลาย แม้กระทั้งออกแบบอาคารเดียว ถึง จะกำเนิด ความเสียหาย มากมายบ้างน้อยบ้างสุดแท้แต่ กรณี ขณะที่ ออกแบบอาคาร ที่มิได้ ใช้ระบบ ฝาผนังแรงเชือด ย่อยยับ ล้นหลาม ดังมองเห็นได้ จาก แบบอย่าง แผ่นดินไหว ในมานากัว (1972, M = 6.+), ประเทศชิลี (1960, 1985 M = 7.
กรุงประเทศเม็กซิโก (1985, M = 8.1) ฯลฯ เป็นที่ น่าสังเกต ว่าแม้ว่า ความรุนแรง ของ แผ่นดินไหว ใน ประเทศชิลี เมื่อ ค.ศ. 1985 จะร้ายแรง ในระดับ ใกล้เคียงกับ ที่ กรุงประเทศเม็กซิโก ในปี เดียวกัน แต่ว่า ความเสียหาย ระดับ พังทลาย ก็เกิดขึ้น น้อยกว่ากันมากมาย กระทั่ง ทำให้ เหตุ คราวนั้น ได้รับ การให้ความสนใจ จาก วิศวกร น้อยมาก ปัจจัยสำคัญ อันหนึ่ง คือ การใช้ ระบบ ผนังแรงเฉือนคอนกรีต อย่างกว้างขวาง ในชิลี ในการ ควบคุม การโยกตัว ของ ออกแบบอาคาร (drift control) นอกเหนือจากนั้น การเสริมเหล็ก ฝาผนังคอนกรีต โดยทั่วๆไปในประเทศชิลี เวลานี้ เป็นไป ตาม มาตรฐาน ทั่วๆไป ของ มาตรฐาน คอนกรีตเสริมเหล็ก เพียงแค่นั้น ไม่ได้ ปฏิบัติ ตาม มาตรฐาน การให้เนื้อหา ประเภท เหนียว (ductile detailing) สำหรับต้าน แผ่นดินไหว รุนแรง ใน สหรัฐฯด้วยซ้ำไป (Wallace & Moehle 1993) พฤติกรรม ที่ดี เป็นพิเศษ ของออกแบบอาคาร ที่ใช้ ระบบ ผนังแรงเฉือน ในประเทศชิลี เป็น สิ่งที่ใช้พิสูจน์ อย่างดี ถึง ประสิทธิภาพ ของ ระบบ ผนังแรงเฉือน สำหรับในการคุ้มครอง ชีวิต และก็ สินทรัพย์ในออกแบบอาคาร จึงเหมาะสม ใช้อย่างยิ่ง ในการออกแบบ ออกแบบอาคาร
บทเรียน สำคัญ อีกประการ หนึ่ง จากแผ่นดินไหว ต่างถิ่นคือ ออกแบบอาคารที่มีรูป แบบแล้วก็ระบบ องค์ประกอบไม่ดี จะเสียหาย ได้มากกว่าออกแบบอาคาร ที่มีระบบ องค์ประกอบ ถูก ตามหลักการ วางแบบ
ออกแบบอาคาร ต่อต้านแผ่นดินไหว แบบอย่าง ระบบส่วนประกอบ ที่เสียหาย จาก แผ่นดินไหว ได้ง่าย ดังเช่น ออกแบบอาคาร ที่มีลักษณะ ไม่บ่อยนัก (irregularity) ในแปลน (เป็นต้นว่า รูปตัว L ตัว T ออกแบบอาคาร ที่มีส่วน ที่แข็ง ยกตัวอย่างเช่น ปล่องลิฟต์ วางเยื้องศูนย์ มากมาย เป็นต้น) ออกแบบอาคาร ที่มีเสาเล็ก เกินความจำเป็น หรือเสาจำพวก เสาสั้น หรือ ออกแบบอาคาร ที่มี การเปลี่ยนแปลง มากมายใน ราบตรง ดังเช่นว่า มีชั้นที่อ่อนมากเมื่อเทียบกับ ชั้นต่อไป ฯลฯ ออกแบบอาคาร ที่มีลักษณะ ไม่ดี ดังที่กล่าวถึงมาแล้ว เสียหาย ได้ถึงแม้ ในแผ่นดินไหว ไม่ร้ายแรง มากสักเท่าไรนัก อย่างเดิม เกิดขึ้น แล้ว ในแผ่นดินไหว อำเภอพาน จังหวัดเชียงราย เมื่อ พุทธศักราช 2537 ซึ่งมี ขนาดเพียง 5.1 หน่วยริคเตอร์ รูปที่ 1 แสดง ตัวอย่าง ความทรุดโทรม ที่เกิดขึ้น
ยึดรั้งชิ้นส่วนให้แข็งแรง
เสากับฐานราก
คานกับเสา
พื้นกับคาน
หลังคากับแป, แปกับจันทัน ฯลฯ
กระเบื้องลอยละลิ่วหลุด เมื่อเกิดพายุแรง (ขอยึดไม่อยู่) แป / จันทัน ยึด ไม่ แข็งแรง พอ อาจ เสียหาย จากพายุ
เมื่อ เกิดพายุ แรง หรือ แผ่นดินไหว องค์ประกอบ ที่ ได้ ยึดรั้ง กันไว้ ให้ดี จะ สั่นไหว แยกตัว หลุด ออก จากกัน ได้ จำต้อง ยึดรั้ง ส่วนประกอบ ต่างๆเข้า ร่วมกัน ให้มั่นคง
องค์ประกอบต่างๆต้องได้รับ การยึด (anchor) เข้าด้วยกัน ให้แข็งแรง ยกตัวอย่างเช่น เสาหลักกับเสา คานกับเสา พื้นกับคาน แปกับจันทัน ผนังกระจกกับ โครงที่รองรับ ฯลฯโดยจำต้องให้ ข้อต่อแข็งแรง สามารถ ถ่ายแรง จากชิ้นส่วนหนึ่ง ไปยัง อีกส่วนหนึ่งส่วนใดของโครงสร้าง ได้ ดังนี้ เพื่อ ไม่ให้ชิ้นส่วน แยกหลุดจากกัน จากการสั่นไหว ออกแบบอาคารไม้ หรือ เหล็กจะต้องมี การยึดโยง (bracing) ด้วยองค์ประกอบ เฉียง ไม่ให้โย้มากมาย เวลาสั่นไหว
เสาแข็งแรง
เสาโตพอเพียง
เสริมเหล็กปลอกให้เพียงพอและตามมาตรฐาน
เสา เล็กเหลือเกิน ที่ หักพัง ใน พายุเกย์
เสา เป็นหัวใจสำคัญ ของออกแบบอาคาร เพราะ แบกรับ น้ำหนัก พื้น ส่ง ถัดไป ฐานราก ที่ผ่านมา เมื่อ กำเนิดลมพายุ หรือ แผ่นดินไหว มัก จะกำเนิด ความย่ำแย่เพราะ เสา มีขนาด เล็ก เกินไป และก็ ถ้า เสา หักแล้ว
ออกแบบอาคาร ก็พังทลายหมดเสา คอนกรีต เสริมเหล็ก จำเป็นต้อง มี เหล็กปลอก รัด ให้เพียงพอ จึง จะทน การสั่นไหว ได้
ยึดโยงออกแบบอาคารกันโย้
ชิ้นส่วนยึดโยงเฉียงหรือฝาผนังแน่นหนา
การโย้ ของออกแบบอาคารไม้ ที่ ไม่มี การยึด โยงเฉียง
การยึดโยงเฉียงกันโย้
ออกแบบอาคารไม้ ที่ ไม่มี การยึดโยง เมื่อ ถูกพายุ หรือ แผ่นดินไหวรุนแรง จะ พังทลาย ได้ง่าย ซึ่ง พบ ค่อนข้างบ่อยมาก ควรจะยึด ด้วย ชิ้นส่วน ทแยง หรือ ฝาผนัง ที่ แน่นหนา
ข้อต่อแข็งแรง
ข้อต่อ ระหว่าง ชิ้นส่วน มัก เสียหาย ง่าย เมื่อ เกิด ลมพายุ หรือ แผ่นดินไหว ร้ายแรง
ข้อต่อ เสาไม้ / เสาปูน ลักษณะนี้ จะทน พายุ หรือ แผ่นดินไหวรุนแรง มิได้
วางแบบ / ก่อสร้าง / ควบคุมงานตามมาตรฐาน
สำหรับออกแบบอาคารควบคุมควรมีวิศวกรปฏิบัติการ
การก่อสร้าง จำเป็นต้องปฏิบัติการ ตามหลักวิชาการ ที่ถูก และก็ ได้คุณภาพ เป็นต้นว่า การผสมคอนกรีต จะต้องใช้สิ่งของ ที่สะอาด อดทน ไม่ใช้น้ำผสมมากมาย ซึ่งจะมีผลให้ กำลังคอนกรีตเสีย ไม่ใช้น้ำกร่อย ผสมปูน เป็นต้น ถ้าเกิดใช้องค์ประกอบเหล็ก จะต้องใช้ช่างอ๊อก ที่มีคุณภาพ ผ่านการทดสอบ ไม่งั้นแล้ว จะได้รอยต่อ ส่วนประกอบ ที่ไม่แข็งแรง และ/ หรือเปล่ามีความเหนียว ในช่วงเวลาที่ออกแบบอาคาร โยกไปมา จากแผ่นดินไหว ข้อต่อ อาจบรรลัยได้ ถึง จะเป็น ส่วนประกอบเสริมเหล็ก ก็ตาม
เครดิตบทความจาก :
[url]http://999starthai.com/th/home-2/[/url]
Tags : ออกแบบอาคาร
