Advertisement
สมุนไพรต้นหญ้าตีนก[/size][/b]
ต้นหญ้าตีนกา Eleusine indica (L.) Gaertn.บางถิ่นเรียกว่า ต้นหญ้าตีนกา ต้นหญ้าปากควาย (กึ่งกลาง) ต้นหญ้าตีนกับแก้ (เลย) หญ้าตีนนก (จังหวัดกรุงเทพ) หญ้าปากคอก (จังหวัดสระบุรี) หญ้าผากควาย (ภาคเหนือ)
ไม้ล้มลุก ชนิดหญ้า อายุปีเดียว แตกกิ่งก้านมากที่โคนต้น ลำต้นสูง 25-60 เซนติเมตร แบน สีเขียวอ่อนมันเป็นเงา เหนียว บางครั้งอาจจะแผ่ติดพื้นดินหรือตั้งตรงก็ได้ กาบโอบหุ้มลำต้น ลักษณะแบนเหมือนกับลำต้น มีลายตามยาว ตามขอบแล้วก็ที่คอต่อมีขนยาวห่างๆที่คอต่อมีลิ้นสั้นๆบางๆยาว 0.2-0.5 มม. ปลายตัดเรียบ หรือเป็นครุย ใบ รูปยาวแคบ กว้าง 4-10 มิลลิเมตร ยาว 15-25 ซม. ปลายแหลม โคนใบมน ตามขอบของใบใกล้ปลายใบมีขนสาก ข้างบนมีขนยาวเล็กน้อย มีแถบสีเหลืองใสจากโคนใบ ยาว 2-3 มิลลิเมตร ดอก ออกเป็นช่อ 2-6 ช่อ รวมกันเป็นช่อใหญ่แบบซี่ร่ม แต่มีอยู่ช่อหนึ่งชอบออกมาจากลำต้นรวมทั้งอยู่ต่ำยิ่งกว่าช่ออื่นๆแต่ละช่อกว้าง 4-8 มิลลิเมตร ยาว 4-7 เซนติเมตร
[url=http://www.disthai.com/]สมุนไพ[/b] แต่ละช่อมีหลายช่อดอกย่อย (spikelets) ยาว 5-7 มิลลิเมตร ออกจากศูนย์กลางด้านเดียว แต่ละช่อดอกย่อยมี 3-8 ดอก (florets) เกลี้ยง กาบของช่อดอกย่อยใบข้างล่าง (lower glume) กว้าง โค้งเป็นรูปเรือ ขอบบางใสหรือมีสีม่วง ยาว 2-3 มม. มีเส้นตามแนวยาว 2-4 เส้น ใบบน ยาว 3-4 มม. มี 6-9 เส้น ส่วนดอกย่อยมีกาบล่าง (lemma) ยาว 3-3.5 มิลลิเมตร ปลายแหลมโค้งเป็นรูปเรือเห็นได้ชัด มีเส้นใกล้ขอบข้างละ 1-2 เส้น แต่เห็นไม่ชัด ที่สันมีขนสากและมีเส้น 3-4 เส้น เห็นแน่ชัด กาบบน (palea) ยาว 2.5-3 มิลลิเมตร ปลายแหลม มีเส้นตามทางยาวเห็นแจ้งชัด 2 เส้น อับเรณูรูปไข่แกมรูปขอบขนานกว้าง สีเหลือง ยาว 0.5-0.75 มม. ปลายเกสรเพศเมียสีม่วง เห็นไม่ชัด ผล มีเปลือกซึ่งโปร่งแสงห่อหุ้มอยู่อย่างหลวมๆสีออกแดงเข้มผสมน้ำตาล ตามขอบมีริ้วออกเป็นรัศมีรอบๆ ยาวประมาณ 1-2 มิลลิเมตร
นิเวศน์วิทยา : ขึ้นได้ทั่วไปในที่ราบต่ำ และก็ที่สูงจากระดับน้ำทะเลถึง 1,000 ม. ขึ้นไป
สรรพคุณ : ราก และ ต้น น้ำต้มรากหรือทั้งต้น (รากได้ผลดีกว่า) กินเป็นยาขับเหงื่อ ลดไข้ ขับปัสสาวะ แก้บิด แล้วก็เป็นยาบำรุงตับ ใบ น้ำคั้นใบสดกินเป็นยาขับน้ำคาวปลาข้างหลังคลอดบุตร
