Advertisement
เปล้าน้อยชื่อสมุนไพร เปล้าน้อยชื่ออื่นๆ/ ชื่อเขตแดน เปล้าท่าโพ (ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ)ชื่อวิทยาศาสตร์ Croton fluviatilis Esser.ชื่อพ้องวิทยาศาสตร์ Croton stellatopilosus Ohba. , Croton sublyratus Kurz.ชื่อสามัญ Thai crotonสกุล EUPHORBIACEAEถิ่นกำเนิด เปล้าน้อย เป็นไม้ประจำถิ่นในเขตร้อนของทวีปเอเชีย เจอขึ้นกระจายในประเทศประเทศพม่าและก็ไทย ตามป่าเบญจพรรณ ป่าแดง รวมถึงป่าชายทะเลบางพื้นที่ในประเทศไทยพบได้บ่อยในหลายจังหวัด ตัวอย่างเช่น สุรินทร์ , จังหวัดอุบลราชธานี , จังหวัดนครพนม , จังหวัดกาญจนบุรี จังหวัดปราจีนบุรี และก็ประจวบคีรีขันธ์ ซึ่งเปล้าน้อยนี้เป็นพืชที่เจริญก้าวหน้าได้ดีในพื้นที่ที่เป็นดินร่วนซุยผสมทรายที่มีการระบายน้ำก้าวหน้า โดยมีดอกในช่วงเดือนกุมภาพันธ์ – มิถุนายน และเริ่มติดผลในเดือน มีนาคม – ส.ค.
ลักษณะทั่วไป
เปล้าน้อย จัดเป็นไม้พุ่มหรือไม้ยืนต้น เป็นไม้ผลัดใบ มีความสูงของต้นราวๆ 1-5 เมตร แตกกิ่งก้านตั้งแต่โคนต้น ที่เปลือกลำต้นมีสีน้ำตาลปนเทาผิวลำต้นออกจะเรียบ
ใบเป็นแบบเรียงแบบสลับ เมื่อใบใกล้หล่นจะกลายเป็นสีส้มเหลือง ก้านใบยาว 1-3.5 มิลลิเมตร มีขนสั้นนุ่มประปราย แผ่นใบตรงแคบยาว กว้าง 1.5 -2.44 เซนติเมตร ยาว 10-17 เซนติเมตร แผ่นใบบางคล้ายกระดาษ ฐานใบแหลม ขอบใบจักฟันเลื่อยเป็นระยะ ขนาด 5-7 มิลลิเมตร ถึงเกือบจะเรียบ ปลายใบแหลมถึงเรียวแหลม ผิวใบด้านบนสะอาด ด้านล่างมีขนกระจัดกระจายบนเส้นกึ่งกลางใบเล็กน้อย หรือแทบหมดจด ไม่มีนวล มีต่อมที่ฐานของก้านใบ ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 0.7-1.0 มิลลิเมตร เส้นใบข้าง 11-16 คู่
ดอกออกเป็นช่อ กำเนิดช่อเดี่ยวเล็ก ที่ปลายยอดขนาดยาว 7-19 ซม. แกนช่อสะอาดหรือเกือบสะอาด ดอกเพศภรรยา จำนวน 4-11 ดอก อาจมีไหมมีดอกเพศผู้ ใบประดับของดอกเพศผู้รูปไข่ ขนาดยาว 2-3.5 มม. กว้าง 1.5-2 มม.บางเหมือนเยื่อ ดอกเพศผู้ปริมาณ 1-3-4 ดอกในหนึ่งใบแต่งแต้ม ก้านดอกย่อยยาว 4-5 มม. หมดจดกลีบเลี้ยง ขนาดกว้าง 1.5 มิลลิเมตร ยาว 2.5 มม. เชื่อมชิดกันนิดหน่อยที่ฐาน ปลายแหลมถึงเป็นติ่งแหลม ข้างนอกสะอาด แต่เจอขนชุดครุยที่ปลายชัดแจ้ง กลีบดอกไม้ลักษณะคล้ายกลีบเลี้ยงแม้กระนั้นแคบกว่า ขนาดกว้าง 0.5 มิลลิเมตร ยาว 2.5 มิลลิเมตร เกสรเพศผู้ 10-12 อัน ก้านชูยาว 2.0-2.5 มม. อับเรณูยาว 0.6 มิลลิเมตร ดอกเพศภรรยา ก้านดอกย่อยเกือบสะอาด ขนาดยาว 2 มม. กลีบเลี้ยง ขนาดกว้าง 1 มม. ยาว2 มม. ปลายแหลมถึงเป็นติ่งแหลม หมดจด ไม่เห็นกลีบ รังไข่ยาว 1.5 มม. ขนสั้นนุ่มหนาแน่น ก้านชูเป็นอิสระ ปริมาณยาว 3-5 มิลลิเมตร แบ่งเป็น 2 แฉก
ผลเปล้าน้อย รูปแบบของผลเป็นทรงค่อนข้างจะกลมเปลือกผลเมื่อแห้งมีสีน้ำตาลและก็แตกได้ง่าย โดยผลจะแบ่งได้เป็นพู 3 พู มีรอยกลีบเลี้ยงติดอยู่กับก้นผล ในแต่ละพูจะมีเม็ดอยู่ 1 เมล็ด เมล็ดมีสีน้ำตาลผิวเรียบ มีลายเส้นตามแนวยาวสีขาวหนึ่งเส้น มีขนาดกว้างประมาณ 2-3 มม. และยาวประมาณ 3-4 มม.
การขยายพันธุ์ การขยายพันธุ์เปล้าน้อยสามารถได้หลายวิธี ดังเช่นว่า เพาะเมล็ด และก็กระเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ ในตอนนี้นิยมใช้กระบวนการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อมากกว่าเนื่องจากจะได้พันธุ์แท้โดยมีกล่าวว่าการขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ดมีการกลายพันธุ์เกิดขึ้น สำหรับเพื่อการปลูกนั้นมีวิธีการคือ ขุดหลุมขนาด 50x50x50 เซนติเมตร (โดยบางทีอาจลดหรืเพิ่มได้ขึ้นกับขนาดของต้นกล้าที่จะเอามาปลูก) จากนั้นนำดินที่ขุดออกมาผสมกับปุ๋ยมูลสัตว์ให้เหมาะ แล้วนำต้นกล้าลงปลูกโดยใช้ระยะห่าง 4x4 เมตร กลบดิน รดน้ำให้เปียกแฉะและปักไม้ค้ำจนกระทั่งกันลมพัดล้ม
องค์ประกอบทางเคมี
ในใบพบสาร (E.Z,E) -7- hydroxymethyl -3, 11, 15-trimethy-2,6,10,14-hexadecate traen-1-01 มีชื่อว่า CS-684 หรือ Plaunotol, Plaunotol A,B,C,D,E
Plaunotol
ผลดี / คุณประโยชน์ ตำราเรียนยาไทย ใบ รสร้อน แก้คันเรียกตัว รักษาแผลในกระเพาะรวมทั้งไส้ก้าวหน้า เปลือกรวมทั้งใบ รักษาโรคท้องเดินบำรุงโลหิตเมนส์ รักษาโรคผิวหนัง ราก รสร้อน แก้ลมจับเบื้องบนให้เป็นปกติ ขับโลหิตแก้ช้ำใน ผล รสร้อน ต้มน้ำดื่ม ขับหนองให้กระจาย ดอก เป็นยาขับพยาธิ เปลือกต้น รสร้อน ช่วยย่อยของกิน ใบ รวมทั้ง ราก แก้คัน รักษามะเร็งเพลิง รักษาโรคผิวหนัง กลาก เกลื้อน แก้พยาธิต่างๆริดสีดวงทวาร แก้ไอเป็นเลือด เป็นยาปฏิชีวนะในทางการแพทย์แผนปัจจุบันบอกว่า สาร plaunotol ออกฤทธิ์ช่วยลดการหลั่งกรดในกระเพาะและ กระตุ้นการผลิตเนื้อเยื่อ ทำให้แผลหาย เร็วขึ้น มีฤทธิ์รักษาแผลในกระเพาะ ของกิน
ต้นแบบ / ขนาดวิธีใช้ ในการใช้ตามตำรายาไทยเพื่อรักษาแผลในกระเพาะแล้วก็ลำไส้ แก้คันตามตัว รักษาโรคผิวหนัง ใช้บำรุงธาตุ บำรุงเลือด แก้พยาธิต่างๆ ให้นำใบ ค่อนข้างใบอ่อน ตากแห้ง บดละเอียดแล้วเอามาต้มหรือชงน้ำดื่ม หรือใช้ รากต้มน้ำกินตอนอุ่นๆแก้โรคกระเพาะของกิน
นอกนั้นใบเปล้าน้อยยังสามารถนำไปสกัดเป็นยา “เปลาโนทอล” (Plaunotol) หรือยารักษาโรคกระเพาะได้อีกด้วย ความเป็นจริงแล้วสารเปลาโนทอลมีอยู่แทบทุกส่วนของ
ต้นเปล้าน้อ[/b]แม้กระนั้นมีปริมาณมากน้อยแตกต่างออกไป แต่ว่าส่วนที่มีสารเปลาโนทอลสูงสุดเป็นส่วนของใบอ่อนที่อยู่บริเวณปลายช่อที่โดนแสงแดด ในการใช้ยา Plaunotol นั้น ควรที่จะใช้ครั้งละ 80 มิลลิกรัม วันละ 3 ครั้ง เป็นเวลา 8 อาทิตย์อาการจะดียิ่งขึ้นถึง 80-90% ซึ่งอาจมีอาการข้างๆบ้างเป็น ผื่นคัน ท้องร่วง แน่นท้อง ท้องผูก
การเรียนทางเภสัชวิทยา ผลการค้นคว้าทางเภสัชวิทยาของเปล้าน้อย ในไทยมีน้อยมาก จะมีก็เพียงแค่ผลจากการทดลองฤทธิ์ของเปลาโทนอลในคนไข้โรคกระเพาะที่มีแผลในกระเพาะอาหาร (ผลขนาดไม่เกิน 1 ซม.) สำเร็จว่า คนไข้จำนวน 8 ใน 10 คนหลังได้รับยาเปลาโนทอลเข้าไป แผลในกระเพาะอาหารจะหายสนิทภายในช่วงเวลา 6 สัปดาห์แล้วก็การเล่าเรียนทางฤทธิ์ของ Plaunotol ที่กล่าวว่า มีฤทธิ์รักษาแผลในกระเพาะอาหาร รวมทั้งไส้ มีฤทธิ์กระตุ้นการผลิตเนื้อเยื่อบุลำไส้ที่เสียหาย ทำให้แผลหายเร็วขึ้น มีฤทธิ์ลดจำนวนการหลั่งของกรดในกระเพาะ และก็ช่วยให้ระบบคุ้มครองปกป้อง การดูดซึมซับกรดของเนื้อเยื่อบุกระเพาะซึ่งถูกทำลายด้วยสารบางจำพวก คืนดีได้
การเรียนทางพิษวิทยา ไม่มีข้อมุลการศึกษาทางพิษวิทยา แม้กระนั้นมีข้อมูลกล่าวว่ายารักษาโรคกระเพาะจา
เปล้าน้อย (Plaunotol) ผ่านการเรียนถึงความปลอดภัยก่อนนำออกจำหน่าย มีคุณภาพดีและก็ส่งผลใกล้กันน้อยกว่ายาสังเคราะห์ที่มีใช้อยู่ในขณะนี้ แม้กระนั้นการใช้เปล้าน้อยที่ไม่ใช่สารสกัดหรือการใช้ในทางท้องถิ่นยังไม่มีข้อมูลด้านความปลอดภัย อย่างไรก็ดีการใช้เปล้าน้อยสำหรับในการรักษาโรคกระเพาะควรจะอยู่ภายใต้คำเสนอแนะของหมอเช่นเดียวกับสมุนไพรชนิดอื่น
ข้อแนะนำ / ข้อควรระวังสำหรับในการใช้ยารักษาโรคกระเพาะที่สกัดมาจากเปล้าน้อย (Plaunotol) อาจมีอาการใกล้กันได้ อาทิเช่น ท้องเสีย แน่นท้อง ท้องผูก หรือมีผื่นคัน โดยเหตุนั้นในการใช้ควรจะหารือแพทย์หรือผู้ที่มีความเชี่ยวชาญเสมอ
เอกสารอ้างอิง- ภโวทัย พาสนาโสภณ.สารออกฤทธิ์ในสมุนไพร.คอลัมน์บทความวิชาการ.วารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี ปีที่27.ฉบับที่1กันยายน2556-กุมภาพันธ์2559 .หน้า120-131https://www.disthai.com/[/b]
- Khovidhunkit,S. O., Yingsaman, N., Chairachvit, K.,Surarit, R., Fuangtharnthip,P., & Petsom, A. (2011). In vitro study of the effects of plaunotol on oral cell proliferation and wound healing. Journal of Asian Natural Products Research, 13(2), 149-159.
- เปล้าน้อย.ฐานข้อมูลสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี.
- เปล้าน้อยที่ไม่ใช่สารสกัดรักษาโรคกระเพาะได้หรือไม่.กระดานถาม-ตอบ.สำนักงานข้อมูลสมุนไพรคณะเภสัชศาสตร์มหาวิทยาลัยมหิดล.
- เปล้าน้อย .กลุ่มยาแก้บิด ท้องเดิน ท้องร่วง โรคกระเพาะ.โครงการอนุรักษ์พันธุ์กรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯสยามบรมราชกุมารี.
เปล้าน้อย.ฐานข้อมูลเครื่องยา คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี.
