Advertisement
วิธีทำเซรามิค
กระบวนการทำ
เซรามิค1.การเตรียมตัววัตถุดิบ
วัตถุดิบในการทำผลิตภัณฑ์เซรามิคเป็นต้นว่า แร่ดินชนิดต่างๆ เช่น ดินเหนียว ดินขาว ดินสโตนแวร์ และองค์ประกอบต่าง ๆ นำมาเข้าสู่ระบบการโม่และขนาดของสิ่งเล็กๆ ต่อจากนั้นจึงนำน้ำดินไปรีดน้ำออก หรือกรองอัดน้ำดิน เพื่อให้ได้ดินนำไปขึ้นรูปต่อไป
ตัวอย่างวัตถุดิบในการผลิตเซรามิกส์
1.1ดินหมายถึงดินขาวและดินเหนียว
ดินขาว คือ ดินเกาลิน (Kaolin) เช่น ดินขาวจังหวัดระนอง ดินขาว ดินขาวจังหวัดลำปาง เป็นต้น ดินชนิดนี้เมื่อเผาที่อุณหภูมิประมาณ 1,200 องศา จะมีสีขาว แต่ไม่ค่อยเหนียว เพราะฉะนั้นจึงต้องมีการเคล้าดินเหนียวลงไป เพื่อช่วยในการขึ้นรูป
ดินเหนียว หรือ ดินบอลเคลย์ (Ball Clay) มีสีดำ มีความละเอียดและมีความเหนียวสูง ใช้ผสมกับดินขาวช่วยให้การขึ้นรูปง่ายขึ้น แหล่งดินเหนียวในประเทศไทย ที่นิยมนำมาผลิต ในอุตสาหกรรม อยู่ที่สุราษฎร์ธานี
1.2 แร่ควอรตซ์ เป็นสารชิลิกา (SiO 2 )
นำมาใช้ผสมทำเซรามิค เพื่อให้เนื้อสินค้า มีความแข็งแรง และคงทนขึ้น และช่วยในการหดตัวของดิน แหล่งแร่ควอรตซ์ ในสยาม พบที่ ราชบุรี
2.การขึ้นรูปผลิตภัณฑ์
การเทแบบการเทแบบมี 2 ลักษณะคือ
- การเทแบบโดยให้น้ำดินแข็งตัวอยู่ในแบบ เรียก Solid Casting ซึ่งเหมาะกับการเทแบบสินค้าที่มีความหนาและสัดส่วนแปลกๆ
- การเทแบบโดยมีการเทน้ำดินที่เกินทิ้ง เรียก Drain Casting ซึ่งเหมาะกับตัวสินค้าที่ต้องการผนังบางและต้องการความหนาสม่ำเสมอ
การขึ้นรูปโดยใช้แรงอัดการขึ้นรูปโดยกรรมวิธีนี้ใช้แพร่หลายในการผลิตตัวสินค้าceramicชนิดพิเศษ แรงอัดจะอัดลงบนแบบ ซึ่งมีผงเนื้อดินปั้นแห้งๆ หรือความชุ่มชื้นเล็กน้อยอยู่ด้านในแบบ แบบที่ใช้เป็นโลหะแข็ง การขึ้นรูปโดย วิธีนี้มีหลายประเภทที่จะต้องคำนึงถึง สัดส่วนและรูปร่างและการกระจายตัวของอนุภาคของเนื้อดินปั้น
การขึ้นรูปโดยวิธีการอัดเนื้อดินปั้นแห้งๆ( Dry and Dust Pressing )
ใช้กับการขึ้นรูปผลิตภัณฑ์ceramicที่ใช้ในงานประยุกต์ทั้งทางด้านอิเล็กทรอนิกส์และไฟฟ้า เป็นกระบวนการอัด ผงกลมๆ ของเนื้อดินปั้นแห้งภานในแบบโลหะด้วยแรงอัดที่สูง ความชื้นภายในผงเนื้อดินปั้นไม่เกิน 4 % ผงเนื้อดินปั้นกลมๆเลื่อนที่ได้อิสระแต่มีความเหนียวไม่ดีเท่าที่ควรแต่เมื่อถูกแรงอัดจะอัดตัวกันได้หนาแน่นดี
การขึ้นรูปสินค้าโดยการหลอมเหลวแล้วเทลงแบบ
การขึ้นรูปทำนองนี้จะใช้ในการทำให้ผลิตภัณฑ์วัสดุทนไฟมีความหนาแน่นสูงและคงทนต่อการกัดกร่อนของขี้ถลุง โดยหลอมเนื้อผลิตภัณฑ์ด้วยเตาไฟฟ้า แล้วเทลงในแบบโลหะหรือ แบบทราย แต่จะเกิดช่องว่าง ขึ้นในระหว่าง ปล่อย ให้ผลิตภัณฑ์เย็นตัวลง
3.การเผาและการเคลือบceramics
การเผาการเผาตัวสินค้าceramicsครั้งแรกเรียกว่าเผาดิบ โดยเพิ่มอุณหภูมิของเตาเผาให้สูงขึ้นอย่างช้า ๆ เพื่อให้สินค้าคงรูปไม่แตกหมดสภาพผลิตภัณฑ์
เซรามิกที่ผ่านการเผาดิบแล้วบางชนิดนำไปใช้ได้โดยไม่ต้อง เคลือบ เช่น กระถางต้นไม้ อิฐ ไส้เครื่องกรองน้ำแต่ตัวสินค้าส่วนใหญ่จะต้องเคลือบผิวเพื่อ ให้เกิดความ สวยงาม มีความคงทนและป้องกันการเกิดรอยขีดข่วนบนผิว
การเคลือบเคลือบ คือชั้นของแก้วบางๆ ที่หลอมติดอยู่กับผิวดินซึ่งขึ้นรูปเป็นเครื่องใช้ทรงต่างๆ สารที่ใช้ เคลือบ ผลิตภัณฑ์
เซรามิคเรียกว่า น้ำเคลือบ ซึ่งเป็นสารปะปนระหว่างซิลิเกตกับสารช่วยหลอมละลาย วัตถุดิบที่เป็นน้ำยาเคลือบถูกโม่จนละเอียดมากกว่าดินหลายเท่า ก่อนนำมาเคลือบบนดินเผา เป็นชั้น หนา 1-1.5 มิลลิเมตร เมื่อเคลือบแล้วต้องทิ้งให้ผลิตภัณฑ์แห้ง เช็ดก้นตัวสินค้าให้สะอาดก่อนเข้าเตาเผา ตัวสินค้าที่เคลือบแล้ว โดนเผาผ่านความร้อนอุณภูมิสูง วัตถุดิบที่เป็นแก้วในเคลือบเมื่อถึงจุดหลอมเหลว ชั้นของเคลือบจะกลายเป็นแก้วมันวาวติดอยู่กับผิวดิน
เคลือบช่วยให้การล้างเครื่องใช้สะดวก เนื่องจากเคลือบมีสมบัติลื่นมือ สามารถทำความสะอาดสะดวก กว่า ผิวดินที่มีลักษณะค่อนข้างหยาบ
เคลือบมีคุณสมบัติเป็นแก้วไม่ซึมน้ำ และยังเพิ่มความแข็งแรง ทำให้ภาชนะดินเผา ไม่บิ่นง่าย เมื่อกระทบกันบ่อยๆขณะล้างทำความสะอาด และสามารถใส่ของเหลวได้โดยไม่รั่วซึม
โรงงานเซรามิคในเวลาแต่เดิม
อุตสาหกรรมเซรามิกลำปางในยุคที่หนึ่งเริ่มประมาณปี พ.ศ. 2502-2505 กลุ่มชาวจีนท้องถิ่นเดียวกัน (ชาวจีนเมืองไท้ปู)ได้ชวนกันมาจัดตั้งขึ้นโรงงานขึ้นที่ลำปาง เพื่อเกิดถ้วยตราไก่ ถ้วยก๋วยเตี๋ยว ซึ่งรุ่นแรก ๆ ได้แก่ โรงงานจานชามลำปาง โดยนายทวี ผลเจริญ และเสี่ยวสนิทได้ร่วมกันลงเงินก่อตั้ง แต่ต่อมานายทวีได้แยกตัวออกไปเริ่มต้นตั้งโรงงานแห่งใหม่ชื่อ ‘โรงงานทวีผล’ และได้นำเตาแบบสี่เหลี่ยมเข้ามาพิสูจน์เผา ซึ่งถือว่าเป็นผู้นำในกาลเวลาแรกๆ เพราะได้รับความไว้ไว้เนื้อเชื่อใจให้ผลิตลูกถ้วยไฟฟ้าเป็นแห่งแรกในประเทศไทย
ในราวปี พ.ศ. 2505-2510 ช่วงนี้ถือเป็นยุคหัวเลี้ยวหัวต่อครั้งสำคัญในประวัติศาสตร์ของอุตสาหกรรมเซรามิกส์ ลำปางอีกช่วงหนึ่ง เนื่องด้วยมีกลุ่มคนจีนในประเทศไทยมาลงทุนเปิดโรงงานผลิตถ้วยชามที่จังหวัดลำปางเป็นส่วนมาก โดยใช้เตามังกร เตาสี่เหลี่ยม เตาอุโมงค์เป็นหลัก แต่ไม่ประสบผลสำเร็จเท่าที่ควร เพราะขาดความเชี่ยวชาญทางด้านวัตถุดิบ และเทคนิคที่ดีพอ การผลิตมีความผิดพลาดหลายแห่ง จึงเกิดการเสียวัตถุดิบเป็นจำนวนมาก ซึ่งส่งผลให้คุณภาพสินค้าไม่สม่ำเสมอ ค่าจึงตกต่ำ และขายได้เฉพาะในพื้นเมืองเท่านั้น
อย่างไรก็ตามลมหายใจของอุตสาหกรรมโรงงานเซรามิกส์ของลำปางก็ยังไม่ถึงกับหยุดสนิทและตายไป เพราะปี พ.ศ. 2510-2512 กรมวิทยาศาสตร์ กระทรวงอุตสาหกรรมในขณะนั้นได้ให้ความสนใจเกี่ยวกับอุตสาหกรรมโรงงานเซรามิคในจังหวัดลำปางเป็นพิเศษ รวมทั้งมีแนวคิดอยากให้การสนับสนุนอุตสาหกรรมขนาดย่อม จึงได้จัดประกวดถ้วยชามขึ้นที่วัดบุญวาทย์ ในช่วงนั้นถือเป็นการเกิดใหม่อีกครั้งของอุตสาหกรรมโรงงานเซรามิคของลำปาง เพราะนับตั้งแต่นั้นมาเซรามิคลำปางก็ติดลมบน
Tags : เซรามิค,เซรามิก,โรงงานเซรามิค
