Advertisement
ถิ่นกำเนิดของกำลังเสือโคร่งกำลังพญาเสือโคร่งเป็นพันธุ์ไม้ ที่มีถิ่นกำเนิดในไทย และเป็นต้นไม้ประจำจังหวัดน่าน กำลังพญา เสือโคร่ง เป็นพันธุ์ไม้ที่พบขึ้นในภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทยที่สูงจากระดับน้ำทะเลประมาณ 800-1,800 เมตร และพบในบางประเทศของทวีปเอเชีย ยุโรป อเมริกาเหนือ และอเมริกาใต้
ลักษณะทั่วไปของกำลังเสือโคร่ง กำลังเสือโคร่งเป็นไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ สูงประมาณ 20-35 เมตร วัดรอบต้นประมาณ 1-2 เมตร เปลือกไม้สีน้ำตาลเทา หรือเกือบดำ มีต่อมระบายอากาศ ( lenticels)เป็นจุดเล็ก ๆ ขาว ๆ กลมบ้าง รีบ้าง ปะปนกันอยู่ เปลือกมีกลิ่นคล้ายการะบูร เวลาแก่จะลอกออกเป็นชั้นคล้ายกระดาษ ที่ยอดอ่อน ก้านใบและช่อดอกมีขนสีเหลืองหรือสีน้ำตาลปกคลุม ขนเหล่านี้จะลดน้อยลง ๆ จนเกลี้ยงหรือเกือบเกลี้ยงเมื่อแก่
- ใบ รูปไข่ถึงรูปไข่แกมรูปหอก หรือรูปหอก ขนาดกว้างประมาณ 1.5-6.5 ซม. และยาวประมาณ 6.55-13.5 ซม. เนื้อใบบางคล้ายกระดาษหรืออาจหนา ด้านใต้ของใบมีตุ่ม ( gland-datted) โคนใบป้าน หรือเกือบเป็นเส้นตรง ขอบหยักแบบฟันเลื่อยสองชั้น หรือสามชั้น ซี่หนักแหลม ขอบซี่เรียวแหลม เส้นกลางใบเป็นร่องตื้น ๆ ทางด้านหลังใบ เส้นแขนงใบ 7-10 คู่ หูใบเป็นรูปสามเหลี่ยมหรือแคบเรียงยาว 3-8 มิลลิเมตร ก้านใบเป็นร่องลึกด้านบนยาว 5-2.5 ซม.
- ดอก ออกเป็นช่อ ประเภทเป็นพวงยาวแบบหางกระรอก ดอกออกตามง่ามใบ แห่งละ 2-5 ช่อ ช่อดอกเพศผู้และช่อดอกเพศเมียแยกกันอยู่ ช่อดอกเพศผู้ยาว 5-8 เซนติเมตร กลีบดอกเป็นรูปโล่ห์หรือเกือบกลมมีแกนอยู่ตรงกลาง ปลายค่อนข้างแหลมมีขนที่ขอบ ขนาด 1.1x-1.2มิลลิเมตร เกสรตัวผู้มี 4-7 ติดอยู่ที่แกนกลาง ช่อดอกเพศเมียยาว 3-9 กลีบรองกลีบดอกไม่มีก้าน มี 3 หยัก ยาวประมาณ 2-2.5 มิลลิเมตร ด้านนอกมีขน รังไข่แบน กรอบนอกเป็นรูปไข่หรือเกือบกลม มีขน ท่อรังไข่ยาวกว่ารังไข่เล็กน้อย ขนาดกว้าง 2.5-3 มิลลิเมตร และยาว 2.5-4 มม. มีปีกบางและโปร่งแสง ออกดอกระหว่างเดือนพฤศจิกายน-มกราคม และเป็นผลระหว่างเดือนมกราคม-กุมภาพันธุ์
- ผล ลักษณะแบน กว้าง 2-3 มิลลิเมตร ยาว 2-14 มม. มีปีกบาง และโปร่งแสงอยู่ทั้งสองข้าง ผลแก่ร่วงง่าย
- ลักษณะเนื้อไม้ กระพี้กับแก่นมีสีต่างกันเพียงเล็กน้อย เนื้อไม้สีน้ำตาลอ่อน ออกเหลืองปนขาว หรือค่อนข้างขาว เสี้ยนตรง เนื้ออ่อนข้างละเอียด แข็งพอปานกลาง มีลวดสวยงามไสกบ ตบแต่งง่าย ขัดชักเงาได้ดี
การขยายพันธุ์ของกำลังเสือโคร่ง
ในสภาพธรรมชาติ ไม้กำลังเสือโคร่งขยายพันธุ์โดยเมล็ด สำหรับในทางปฏิบัติจะมีการนำเมล็ดมาขยายพันธุ์ก่อนแล้วจึงย้ายกล้าไปปลูก ส่วนการขยายพันธุ์โดยวิธีอื่นยังมิได้มีการค้นหากัน
ข้อมูลเกี่ยวกับการขยายพันธุ์ การเจริญเติบโตและการปรับปรุงพันธุ์ ยังมีการค้นพบกันน้อยมาก ส่วนใหญ่แล้วการปลูกจะเพาะปลูกโดยทิ้งให้เจริญเติบโตตามธรรมชาติ ไม่ได้มีการเก็บข้อมูลกันอย่างจริงจัง
องค์ประกอบทางเคมีของกำลังเสือโคร่ง
เปลือกต้นมีน้ำมันหอมระเหยประเภทหนึ่ง มีกลิ่นฉุนเหมือนน้ำมันระกำ แต่มีรายงานการค้นคว้าว่า พบสารปรอด Phenolic ในเปลือกต้นกำลังพญาเสือโคร่งที่ใช้ดองเหล้า เพื่อทำยาดอง และเป็นรายงานเพียงชิ้นเดียวที่มีการศึกษาในขณะนี้
คำค้นหาที่เกี่ยวข้อง : สรรพคุณของสรรพคุณ
Tags : สมุนไพรกำลังเสือโคร่ง
