Advertisement
เจตมูลเพลิงขา[/size][/b]
ชื่อประจำถิ่นอื่น ปิดปิวขาว (ภาคเหนือ) ตั้งชู้อ้วย , ตอชุวา (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) เจตมูลไฟขาว (ภาคกลาง)
ชื่อวิทยาศาสตร์ Plumbaga zeylanica L.ชื่อตระกูล PLUMBAGINACEAEชื่อสามัญ White leadwort.ลักษณะทั่วไปทางพฤกษศาสตร์ไม้พุ่มขนาดเล็ก (US) สูงโดยประมาณ 1-1.5 เมตร กิ่งอ่อนเป็นรองและก็เป็นเหลี่ยมสีเขียว แตกกิ่งก้านสาขารอบๆต้นมากมายก่ายกอง
ใบ เป็นใบเดี่ยว ออกตรงกันข้ามกัน ลักษณะใบรูปไข่หรือรูปขอบขนานแกมรูปไข่ ปลายใบแหลม โคนใบมน ขอบของใบเรียบหรือเป็นคลื่นนิดหน่อย ใบมีสีเขียวเข้ม ลักษณะคล้ายกับใบมะลิแต่จะใหญ่มากยิ่งกว่า
ดอก ออกดอกเป็นช่อที่ส่วนยอดของต้น ดอกมีสีขาว โคนหลอดจะเป็นหลอดเล็กๆแต่ว่าส่วนปลายจะบานคล้ายจานมีอยู่ 5 กลีบ กลีบจะบางมากมาย กลีบเลี้ยงเป็นสีเขียว รวมทั้งมีขนปกคลุมอยู่ ซึ่งขนนี้จะมีต่อมเหนียวๆติดมือ
ผล ได้ผลสำเร็จแห้ง ลักษณะรูปรี ยาว กลม สีเขียวรวมทั้งมีขนเหนียวรอบผล แตกออกได้
นิเวศวิทยามีบ้านเกิดเมืองนอนในอินเดีย และเขตร้อนทั่วไป กำเนิดตามปาสดงดิบและป่าเบญจพรรณปกติ เป็นไม้ที่ถูกใจอยู่ร่มรำไร
การปลูกแล้วก็เพาะพันธุ์เติบโตเจริญในที่ที่มีอากาศร้อนเปียกชื้น แล้วก็ภาวะดินปกติ เพาะพันธุ์ด้วยการเพาะเม็ด หรือการปักชำกิ่ง
ส่วนที่ใช้ รส และก็สรรพคคุณ สมุนไพร ราก รสร้อน ใช้เป็นยาขับรอบเดือน แก้ปวดข้อ ขับพยาธิ ใช้ทาแก้ขี้กลากโรคเกลื้อน หยุดอาการปวดฟัน และแก้ท้องร่วง ขับลมในกระเพาะแล้วก็ไส้ ขับเลือดระดู แก้ริดสีดวงทวาร ให้ความอบอุ่นแก่ร่างกาย
ต้น รสร้อน แก้เลือดอันเกิดแต่ว่ากองกำเดา
ใบ รสร้อน แก้อาการน้ำดีนอกฝัก หรือแก้อพัทธปิตตะสมุฏฐาน
ดอก รสร้อน แก้อาการน้ำดีนอกฝัก หรือแก้อพัทธปิตตะสมุฏฐาน
วิธีใช้และก็ปริมาณที่ใช้- ขับระดูหรืบขับเลือดรอบเดือน โดยใช้รากสด 5-10 กรัม หรือแห้งราวๆ 3-5 กรัม ล้างน้ำให้สะอาดหั่นเป็นชิ้นต้มในน้ำสะอาด 500 ซีซี นานราว 10 นาที แล้วกรองเอาน้ำ ดื่มวันละ 2 เวลา รุ่งเช้า-เย็น
ข้อควรจะรู้ รากมีสาร plumbagin ลำต้นมีเช่นเดียวกัน แต่น้อยกว่าราก
ต้องการให้เป็นยาช่วยย่อยหรือเจริญอาหาร ให้นำผงของรากเจตมูลไฟแดงมาผสมกับ
ลูกสมอพิเภก ผงดีปลี และเกลือ อย่างละเท่าๆกัน กินครั้งละ 2.5 กรัม
สตรีที่มีท้องห้ามกินรากของต้นนี้ เนื่องจากว่ารากจะมีสารบางอย่างที่ทำให้แท้งลูกได้
