Advertisement
[url=http://www.disthai.com/]สมุนไพรตะขบควาตะขบควาย Flacourtia jangomas (Lour.) Raeusch.บางถิ่นเรียก ตะขบควาย (ภาคกึ่งกลาง) กือปะทุ (มลายู-ปัตตานี) ครบ (จังหวัดปัตตานี) มะเกว๋นควาย(ภาคเหนือ) ต้นไม้ ขนาดเล็ก ผลัดใบ สูง 5-10(-14) ม. ต้นอ่อนมีหนาม เมื่อแก่เกลี้ยง เปลือกสีน้ำตาลอ่อนถึงสีทองแดง หรือ สีเหลืองอมชมพู ล่อนออกเป็นแผ่นบางๆตามกิ่งอ่อนมีจุดสีขาวๆเยอะแยะเป็นช่องสำหรับเพื่อระบายอากาศ ใบ โดดเดี่ยว ออกเวียนสลับ รูปไข่ค่อนข้างแคบ ถึงรูปไข่ปนขอบขนาน กว้าง 3-4 เซนติเมตร ยาว 7-10 ซม. ปลายใบเรียวยาว ที่ปลายสุดทู่ โคนใบกลม หรือ แหลม ขอบของใบจะตื้นๆเนื้อใบออกจะบาง ใบอ่อนออกสีชมพู หรือ สีน้ำตาลอ่อน ด้านล่างสีอ่อนกว่า สะอาด ด้านบนวาว ก้านใบยาว 6-8 มม. มีขน หรือ ขนอาจจะหลุดร่วงไปเมื่อแก่ ดอก มีกลิ่นหอมคล้ายน้ำผึ้ง ออกเป็นช่อตามง่ามใบ
สมุนไพส แต่ละช่อมีดอกปริมาณน้อย เป็นดอกแยกเพศ ดอกเพศผู้ ช่อยาว 1.5-3 ซม. ก้านดอกเล็ก ยาว 0.5-1 ซม. กลีบ 4(-5) กลีบ รูปไข่ ปลายมน ยาวโดยประมาณ 7 มม. สีออกเขียว มีขนทั้งสองด้าน ขอบกลีบมีขนหนาแน่น ฐานดอกมีเนื้อ ขอบเรียบหรือจะเล็กน้อย สีขาว หรือ เหลือง เกสรเพศผู้มีเยอะๆ ถ้าหากเกสรหมดจด ดอกเพศเมีย ช่อยาว 1-1.5 เซนติเมตร กลีบคล้ายดอกเพศผู้ รังไข่รูปคนโฑ ด้านในมี 4-6 ช่อง มีไข่ช่องละ 2 เม็ด ก้านเกสรเพศเมียมีพอๆกับปริมาณช่อง แต่ละก้านปลายแยกเป็นสองแฉกรวมทั้งม้วน ผล ค่อนข้ากลม เส้นผ่าศูนย์กลาง 1.5-2.5 ซม. มีก้านเกสรเพศเมียติดอยู่กับปลายผล สีแดงอมน้ำตาลอ่อน หรือ ม่วง เมื่อแก่เป็นสีดำ เนื้อสีเหลืองอมเขียว มีเมล็ด 4-5 เม็ด
นิเวศน์วิทยา: สันนิษฐานว่ามีบ้านเกิดจากประเทศอินเดีย มีปลูกตามสวนทั่วๆไป
คุณประโยชน์ : ราก เปลือกรากตำพอกแผล แล้วก็ผิวหนังอักเสบ ต้น น้ำสุกเปลือกรับประทานเป็นยาแก้อาการไม่ปกติของท่อน้ำดี บำรุงธาตุ รวมทั้งบำรุงร่างกาย ใบ น้ำต้มใบเป็นยาฝาดสมานแก้ท้องร่วง ขับเหงื่อ ขับระดูรวมทั้งให้สตรีรับประทานข้างหลังการคลอดลูก นอกจากนี้ให้สีเขียวขี้ม้า ใช้ย้อมผ้าไหมเจริญ ผล กินแก้อาการแตกต่างจากปกติของท่อน้ำดี แม้กระนั้นถ้าเกิดกินมากมายๆอาจก่อให้แท้งลูกได้เช่นเดียวกับน้ำสุกใบ
Tags : สมุนไพร
