Advertisement
[url=http://www.disthai.com/]สมุนไพรต้นหญ้าตีนกหญ้าตีนกา Eleusine indica (L.) Gaertn.บางถิ่นเรียกว่า หญ้าตีนกา ต้นหญ้าปากควาย (กึ่งกลาง) หญ้าตีนกับแก้ (เลย) หญ้าตีนนก (จ.กรุงเทพฯ) หญ้าปากคอก (จังหวัดสระบุรี) ต้นหญ้าผากควาย (ภาคเหนือ)
ไม้ล้มลุก พวกต้นหญ้า อายุปีเดียว แตกกิ่งก้านมากมายที่โคนต้น ลำต้นสูง 25-60 ซม. แบน สีเขียวอ่อนมันเป็นเงา เหนียว บางครั้งก็อาจจะแผ่ติดพื้นดินหรือตั้งตรงก็ได้ กาบโอบห่อลำต้น ลักษณะแบนเหมือนกันกับลำต้น มีลายตามยาว ตามขอบแล้วก็ที่คอต่อมีขนยาวห่างๆที่คอต่อมีลิ้นสั้นๆบางๆยาว 0.2-0.5 มิลลิเมตร ปลายตัดเรียบ หรือเป็นชุดครุย ใบ รูปยาวแคบ กว้าง 4-10 มิลลิเมตร ยาว 15-25 ซม. ปลายแหลม โคนใบมน ตามขอบใบใกล้ปลายใบมีขนสาก ด้านบนมีขนยาวห่างๆ มีแถบสีเหลืองใสจากโคนใบ ยาว 2-3 มิลลิเมตร ดอก ออกเป็นช่อ 2-6 ช่อ รวมกันเป็นช่อใหญ่แบบซี่ร่ม แต่ว่ามีอยู่ช่อหนึ่งชอบออกมาจากลำต้นและก็อยู่ต่ำกว่าช่ออื่นๆแต่ละช่อกว้าง 4-8 มิลลิเมตร ยาว 4-7 เซนติเมตร
[url=http://www.disthai.com/]สมุนไพ[/b] แต่ละช่อมีหลายช่อดอกย่อย (spikelets) ยาว 5-7 มิลลิเมตร ออกจากแกนกลางด้านเดียว แต่ละช่อดอกย่อยมี 3-8 ดอก (florets) เกลี้ยง กาบของช่อดอกย่อยใบข้างล่าง (lower glume) กว้าง โค้งเป็นรูปเรือ ขอบบางใสหรือมีสีม่วง ยาว 2-3 มม. มีเส้นตามทางยาว 2-4 เส้น ใบบน ยาว 3-4 มม. มี 6-9 เส้น ส่วนดอกย่อยมีกาบด้านล่าง (lemma) ยาว 3-3.5 มม. ปลายแหลมโค้งเป็นรูปเรือเห็นได้ชัด มีเส้นใกล้ขอบข้างละ 1-2 เส้น แม้กระนั้นเห็นไม่ชัดเจน ที่สันมีขนสากและมีเส้น 3-4 เส้น มองเห็นเด่นชัด กาบบน (palea) ยาว 2.5-3 มิลลิเมตร ปลายแหลม มีเส้นตามแนวยาวเห็นเด่นชัด 2 เส้น อับเรณูรูปไข่ปนรูปขอบขนานกว้าง สีเหลือง ยาว 0.5-0.75 มิลลิเมตร ปลายเกสรเพศเมียสีม่วง มองเห็นไม่ชัดเจน ผล มีเปลือกซึ่งโปร่งแสงห่ออยู่อย่างหลวมๆสีออกสีแดงเข้มปนน้ำตาล ตามขอบมีริ้วออกเป็นรัศมีโดยรอบ ยาวราวๆ 1-2 มม.
นิเวศน์วิทยา : ขึ้นได้ทั่วไปอีกทั้งในที่ราบต่ำ และที่สูงจากระดับน้ำทะเลถึง 1,000 ม. ขึ้นไป
คุณประโยชน์ : ราก และ ต้น น้ำสุกรากหรือทั้งต้น (รากได้ผลดีมากกว่า) กินเป็นยาขับเหงื่อ ลดไข้ ขับปัสสาวะ แก้บิด รวมทั้งเป็นยาบำรุงตับ ใบ น้ำคั้นใบสดรับประทานเป็นยาขับน้ำคร่ำหลังคลอดบุตร
