Advertisement
[url=http://www.disthai.com/]สมุนไพรมะฝ่มะฝ่อ Trewia nudiflora Linn.บางถิ่นเรียกว่า มะฝ่อ (ทั่วๆไป) ม่อแน่ะ เส่โทคลึ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) มะปอบ (เหนือ) หม่าทิ (กะเหรี่ยง-จังหวัดกาญจนบุรี).ต้นไม้ ผลัดใบ ขนาดใหญ่ โคนต้นมีพอนแบออกเป็นปีก ต้นเพศผู้ทรงสูงชะลูด ต้นเพศภรรยาไม่สูงเท่า แต่แผ่กิ่งก้านมากกว่า ตามยอดอ่อน ด้านล่างของใบ และช่อดอกมีขน. ใบ ลำพัง ออกเป็นคู่ตรงกันข้ามกัน รูปไข่ค่อนข้างจะกว้าง รูปกลมแกมรูปหัวใจ หรือ สี่เหลี่ยมขนมเปียกปูน กว้าง 8-13 ซม. ยาว 10-22 เซนติเมตร โคนใบมนแหลม หรือ เว้าเป็นรูปหัวใจ ขอบของใบเรียบ ปลายแหลมเป็นหาง ยาวราวๆ 1 เซนติเมตร เส้นใบออกมาจากโคนใบ 3 เส้น เส้นกิ่งก้านสาขาใบข้างละ 3-5 เส้น ข้างบนเกลี้ยง แต่ว่าเฉพาะตามเส้นใบมีขน ด้านล่างมีขนปกคลุมทั่วไป ก้านใบยาว 2.5-8.5 ซม. ดอก
สมุนไพร ดอกเพศผู้ แล้วก็ดอกเพศภรรยาอยู่ต่างต้นกัน ไม่มีกลีบดอก. ดอกเพศผู้ ออกเป็นช่อตามง่ามใบ ช่อยาว 15-22 ซม. ดอกอยู่ห่างๆกัน บานทยอยจากโคนช่อไปสู่ปลายช่อ กลีบรองกลีบดอก 3-4 กลีบ กลม หรือ รูปไข่ เวลาบานจะผายไปทางด้านหลัง เกสรผู้เยอะๆ ตั้งอยู่บนฐานดอกนูนๆก้านเกสรไม่ติดกัน. ดอกเพศภรรยา ออกเดี่ยวๆหรือ เป็นช่อ ก้านดอกยาว กลีบรองกลีบ 3-5 กลีบ ตกง่าย รังไข่มี 2-4 ช่อง มีไข่อ่อนช่องละ 1 หน่วย ท่อรังไข่ยาว โคนเชื่อมชิดกัน มีตุ่มอยู่ปกติ. ผล กลม แข็ง รสหวาน กินได้ มีเม็ดเดียว. เม็ด รูปไข่ เปลือกแข็ง.
นิเวศน์วิทยา : ชอบขึ้นในป่าชุ่มชื้น หรือ ขึ้นตามขอบลำธาร
คุณประโยชน์ : ราก น้ำต้มรากกินเป็นยาขับลม แก้ท้องขึ้น ใช้ทาเช็ดนวดแก้ปวดตามข้อ ต้น น้ำสุกเปลือกเป็นยาเย็น บำรุงร่างกาย แก้อาการบวมน้ำ ท่อน้ำดีอักเสบ และก็ขับเสมหะ เนื้อไม้ ใช้ทำหีบ แล้วก็ลังใส่ของ ในประเทศอินเดียใช้ทำหีบบรรจุใบชาส่งไปขายเมืองนอก และก็ใช้ทำก้านไม้ขีด
