Advertisement
[url=http://www.disthai.com/]สมุนไพรมะกาเครืมะกาเครือ Bridelia stipularis (Linn.) Bl.บางถิ่นเรียก มะกาเครือ หัสคุณผี (กึ่งกลาง) สะไอ (จังหวัดสงขลา จังหวัดนราธิวาส) สะไอเครือ (ยะลา) หัสอัยเครือ (เหนือ) ไอหน่วย (จังหวัดชุมพร).
ไม้เถา เนื้อแข็ง หรือ ครึ่งหนึ่งไม้พุ่ม กิ่งตรง หรือ คดไปๆมาๆ กิ่งอ่อนมีขนสีเหลืองปนน้ำตาล. ใบ ผู้เดียว เรียงสลับกัน รูปรี ไข่กลับ หรือ ขอบขนานป้อมๆโคนใบกลม หรือ เว้าเป็นรูปหัวใจ ขอบเรียบ หรือ เป็นคลื่นเล็กน้อย ปลายใบแหลม หรือ มน กว้าง 2-7 ซม. ยาว 4-11 ซม. เส้นกิ่งก้านสาขาใบมี 6-9 คู่ โค้งเล็กน้อย ข้างบนสะอาด หรือ มีขนสั้นๆด้านล่างมีขนนุ่มหนาแน่น ก้านใบยาว 5-12 มม.
สมุนไพร ดอก ออกเป็นกระจุกเล็กๆตามง่ามใบ ดอกแยกเพศ แต่ว่าอยู่บนต้นเดียวกัน มีใบเสริมแต่งรองรับ ใบเสริมแต่งมีขนหนาแน่น กลีบรองกลีบ มี 5 แฉก แฉกรูปหอกปลายแหลม กลีบดอกไม้กลม หรือ รูปไข่กลับ เล็กกว่ากลีบรองกลีบดอกไม้มาก. ดอกเพศผู้ ฐานดอกรูปคล้ายเบาะกลมๆมีเกสรผู้ 5 อัน โคนก้านเกสรเชื่อมชิดกัน ปลายแยกจากกัน. ดอกเพศเมีย ฐานดอกคล้ายรูปโกศ หรือ กลม รังไข่มี 2 ช่อง ท่อรังไข่ 2 อัน ปลายแยกเป็นแฉก. ผล รูปขอบขนาน มีกลีบรองกลีบดอก ซึ่งขยายใหญ่ขึ้น ติดอยู่กับขั้วผล กว้าง 0.6-1.0 เซนติเมตร ยาว 1-1.5 ซม. ปลายมน ผลแก่สีน้ำเงินผสมดำ ผิวเนียน.
นิเวศน์วิทยา : ขึ้นขจุยขจายตามไหล่เขา ถูกใจขึ้นกลาดเกลื่อนตามไหล่เขา ชอบขึ้นใกล้น้ำ ในป่าเบญจพรรณรวมทั้งป่าแล้งปกติ.
สรรพคุณ : ราก บด กินเป็นยาแก้อ่อนแรง จากการสูญเสียความร้อนออกมาจากร่างกาย ใช้ขับประจำเดือน ต้น เป็นยาฟอกเลือด ใบ ตำผสมกับเม็ดเทียนแดง (Nigella sativa Linn.) ใช้ทาแก้แผลริมอ่อน ผล แก้พิษต่อหรือแตนต่อย