Advertisement
สมุนไพรขางปอ[/size][/b]
ขางปอย Alchornea rugosa (Lour.) Muell Arg.ชื่อพ้อง A. javanensis (Bl.) Backer & Bakh.f.บางถิ่นเรียก ขางปอย ของปอยน้ำ (กึ่งกลาง) ซ่าหมากไฟ (เลย) ดับยาง (เชียงใหม่) เปล้าน้ำ (ลำปาง).
ไม้พุ่ม สูง 3-6 ม. กิ่งแข็ง กลม ตามยอดอ่อนมีขน. ใบ คนเดียว เรียงสลับกัน รูปขอบขนานปนรูปหอก หรือ รูปหอกกลับ กว้าง 3-6 เซนติเมตร ยาว 9-16เซนติเมตร ปลายใบติ่งแหลม; โคนใบสอบแคบ โคนสุดมน หรือ เว้าเข้านิดหน่อย ขอบของใบหยักแบบซี่เลื่อยตื้นๆห่างๆตรงรอยหยักมีต่อม เส้นใบโค้ง มี 7-10 คู่ ที่โคนเส้นใบด้านล่างมีขนออกเป็นกระจุก ก้านใบยาว 7-11 มม. มีขนสั้นๆหูใบยาว ปลายแหลม.
[url=http://www.disthai.com/]สมุนไพ ดอก ออกเป็นช่อที่ยอด แยกเพศ. ดอกเพศผู้ ออกเป็นช่อกระจัดกระจายยาว 10-20 เซนติเมตร กิ่งช่อยาวเรียว ดอกเล็ก กลม ปลายแหลมสั้น ออกหนาแน่นตลอดกิ่งช่อ กลีบรองกลีบ 3-4 กลีบ สีม่วง รูปกลม เกสรผู้ 5-8 อัน. ดอกเพศภรรยา ออกเป็นช่อสั้น และอ้วนกว่าช่อดอกเพศผู้ ก้านดอกสั้นมาก ใบเสริมแต่งเล็ก มีต่อม 2 ต่อม กลีบรองกลีบดอก 6 กลีบ รูปป้อมๆโคนกลีบเว้าเล็กน้อยเป็นรูปหัวใจ ฐานดอกครึ้ม รังไข่มีพู มีขน ท่อรังไข่อ้วน และสั้น ปลายแยกเป็นกิ้งก้านยาวๆ3 กิ้งก้าน ภายในรังไข่แต่ละช่องมีไข่อ่อนหนึ่งหน่วย. ผล ผลอ่อนสีเขียว แก่จัดจะแห้ง มี 3 พู กว้างราวๆ 8 มม. ยาวราว 6 มิลลิเมตร เมล็ด ค่อนข้างกลม.
นิเวศน์วิทยา: ขึ้นตามป่าดงดิบแล้ง รวมทั้งป่าเขาดิบทั่วไป.
คุณประโยชน์ : ใบแล้วก็ราก น้ำต้มใบ รวมทั้งรากรับประทานเป็นยาลดไข้ แล้วก็แก้ไข้มาเลเรีย เม็ด กินเป็นยาถ่าย
