Advertisement
น้ำมันระกำ (Methyl Salicylate)น้ำมันระกำเป็นอย่างไร น้ำมันระกำ เมทิลซาลิไซเลต (Methyl salicylate หรือ Wintergreen oil หรือ Oil of wintergreen) เป็นสารอินทรีย์ในธรรมชาติเจอได้จากพืชหลายประเภทโดยเฉพาะพืชในกรุ๊ปวินเทอร์กรีน (Wintergreen) รวมทั้งพืชอีกหลายประเภทที่ผลิต เมทิลซาลิไซเลต ในจำนวนนิดหน่อย ดังเช่น
- สปีชี่โดยมากของวงศ์ Pyrolaceae โดยเฉพาะในสกุล Pyrola
- บางสปีชี่ของสกุล Gaultheria ในวงศ์ Ericaceae
- บางสปีชี่ของสกุล Betula ในวงศ์ Betulaceae โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสกุลย่อย Betulenta
แต่ว่าในตอนนี้นักวิทยาศาสตร์ สามารถสังเคราะห์สารเมทิลซาลิไซเลตแบบที่พบในน้ำมันระกำได้เช่นเดียวกัน และถูกประยุกต์ใช้ในอุตสาหกรรมผลิตน้ำหอม ของกิน เครื่องดื่ม รวมทั้งยาในบ้านเรา น้ำมันระกำมักถูกเอามาเป็นส่วนประกอบของ ครีม ขี้ผึ้ง น้ำมันทาถูนวด สำหรับลดลักษณะของการปวดของกล้ามเนื้อรวมทั้งปวดข้อ ซึ่งสารเมทิลซาลิไซเลตในน้ำมันระกำมักใช้ได้ผลในด้านดีกับลักษณะของการปวดชนิดทันควันไม่รุนแรง แม้กระนั้นอาการปวดชนิดเรื้อรังจะได้ผลน้อย
สูตรเคมีและสูตรโครงสร้าง น้ำมันระกำ (Methyl Salicylate) เป็นสารอินทรีย์ในสูตรโครงสร้างมีหมู่ เอสเทอร์ (Esters) วงแหวนเบนซินซึ่งสามารถกลืนรังสีอุลตร้าไวโอเลตได้ เป็นองค์ประกอบหลักและมีชื่อทางเคมีตาม IUPAC คือ metyl 2-hydroxybenzoate มีสูตรเคมี C6H4(HD)COOCH3 มีน้ำหนักโมเลกุล 152.1494g/mal มีจุดหลอมเหลวที่ -9 องศาเซลเซียส (ºC) จุดเดือดอยู่ที่ 220-224 องศาเซลเซียส (ºC) สามารถติดไฟได้ แล้วก็สามารถละลายก้าวหน้าในแอลกอฮอลล์ กรดอะสิตำหนิก อีเทอร์ ส่วนในน้ำละลายได้บางส่วน
สูตรส่วนประกอบทางเคมีของเมทิลซาลิไซเลท
ที่มา : Wikipedia ที่มา : Brahmachari (2009)
มูลเหตุ/แหล่งที่พบ
น้ำมันระกำ หรือ เมทิลซาลิไซเลต ในอดีตกาลนั้นสามารถสกัดได้จากธรรมชาติเพียงอย่างเดียว แต่ว่าในตอนนี้ เมื่อแวดวงวิทยาศาสตร์ดีขึ้นขึ้น นักวิทยาศาสตร์จึงสามารถสังเคราะห์ขึ้นมาได้ ซึ่งสามารถแยกต้นเหตุของน้ำมันระกำได้เป็น
- ได้มากจากธรรมชาติ จะได้มาจากการกลั่นใบของต้นไม้ที่มี ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Gaultheria procumbens Linn. ชื่ออังกฤษ wintergreen, Checkerberry, Teaberry Tree, อยู่ในสกุล ERICAEAE ลักษณะ เป็นไม้พุ่มเล็กๆแผ่ไปตามดิน ยอดจะยกขึ้นสูงโดยประมาณ10-15 เซนติเมตร มีอายุเกิน 1 ปี ใบ คนเดียวออกสลับกัน ใบสีเขียวแก่ รูปไข่ ยาว 1-2 เซนติเมตร ใบมีกลิ่นหอมหวานรสฝาด ดอก สีขาวเป็นรูประฆัง ยาว 5 มิลลิเมตร ออกที่ข้อด้านข้างใบ ผล เป็น capsule สีม่วง มีส่วนของกลีบรองกสีบดอก สีแดงสดติดอยู่ ซึ่งในใบจะมีสาร methyl Salicylate อยู่ถึง 99% อย่างยิ่งจริงๆ โดยพืชจำพวกนี้เป็นพืชพื้นบ้านของทวีปอเมริกาเหนือแล้วก็
- ได้มาจากการสังเคราะห์สารเคมี โดยการสร้าง น้ำมันระกำด้านวิทยาศาสตร์ได้จากการสังเคราะห์สารมีชื่อทางเคมีว่า Salicylyl acetate เป็นอนุพันธ์เอสเธอร์ ของ Salicylic acid รวมทั้ง methyl salicylate โดยใช้ปฏิกิริยาคอนเดนเซซั่น ของกรดซาลิไซลิก กับ เมทานอล โดยทำให้กรดซัลฟิวริกผ่าน esterification กรด Salicylic จะละลายในเมทานอลเพิ่มกรดกำมะถันและความร้อน เวลาในการทำปฏิกิริยาเป็น 3 ชั่วโมง ที่อุณหภูมิ 90-100 ℃ เมื่อปล่อยให้เย็นถึง 30 ℃ แล้วก็ใช้น้ำมันล้างด้วยสารละลายโซเดียมคาร์บอเนตที่มีค่า pH 8 ด้านบนแล้วล้างด้วยน้ำ 1 ครั้ง น้ำ. ส่วนการกลั่นด้วยเครื่องสุญญากาศ 95-110 ℃ (1.33-2.0kPa) กลั่นให้ได้เมทิลซาลิไซเลต 80% หรือปริมาณเมทิลเซลิเซียลในอุตสาหกรรมทั่วไปเท่ากับ 99.5%
ประโยชน์แล้วก็คุณประโยชน์ ประโยชน์และก็คุณประโยชน์ของน้ำมันระกำ (Methyl Salicylate) คือ ใช้เป็นยาระงับปวดจำพวกใช้เฉพาะที่สำหรับทุเลาลักษณะของการปวดต่างๆที่ไม่รุนแรง อาทิเช่น ปวดข้อ ปวดกล้ามจากภาวการณ์ตึงหรือเคล็ดลับ ข้อต่ออักเสบ บอบช้ำ หรือปวดหลัง เป็นต้น โดยยานี้จะช่วยให้ผู้เจ็บป่วยรู้สึกเย็นรอบๆผิวหนังในตอนแรก แล้วต่อจากนั้นจะค่อยๆอุ่นขึ้น ซึ่งช่วยเบี่ยงเบนความพอใจจากการรู้สึกถึงลักษณะของการปวด นอกนั้น ยังบางทีอาจใช้รักษาโรคอื่นๆตามดุลยพินิจของแพทย์ด้วย น้ำมันระกำมีกลไกการออกฤทธิ์ โดยตัวยาจะกระตุ้นปลายประสาทที่รับความรู้สึกถึงความร้อน - อบอุ่น ทำให้ร่างกายมีการสนองตอบถึงการบรรเทาอาการปวดลดลง จึงทำให้รู้สึกถึงฤทธิ์การดูแลรักษาตามสรรพคุณ ในการศึกษาเรียนรู้ฤทธิ์ทางเภสัชยังเจออีกว่าน้ำมันระกำสามารถปรับปรุง ต้านทานการปวดบวมและอักเสบ แถมมีฤทธิ์เป็นยาชาแบบอ่อนๆและมี pH เป็นกรด ค่อนข้างแรง และมีโมเลกุลแบบ BHA ด้วย มีฤทธิ์เป็นยาปฏิชีวนะแบบอ่อนๆทำให้ทำลายแบคทีเรียที่ผิวหน้าได้มักใช้ในอุตสาหกรรมผลิตยา แอสไพริน ซาลิโซเลต แล้วก็ยาฆ่าเชื้อ
ยิ่งไปกว่านี้ยังใช้เมทิลซาลีไซเลตในอุตสาหกรรมอื่นๆอีกอาทิเช่น เป็นส่วนผสมในผลิตภัณฑ์ต่างๆได้แก่ ยาสีฟัน แป้งฝุ่น ยาหม่อง อุตสาหกรรมย้อม น้ำหอม เป็นต้น
การเรียนทางเภสัชวิทยา รายงานทางเภสัชวิทยาของน้ำมันระกำนั้นไม่ค่อยรายงานมาก ผู้เขียนสามารถเก็บรวบรวมมาได้เพียงแค่เล็กๆน้อยๆแค่นั้น ยกตัวอย่างเช่น กรดซาลิไซลิก มีฤทธิ์สำหรับเพื่อการต่อต้านเชื้อแบคทีเรีย เชื้อรา เชื้อไวรัส ต้านสะเก็ดเงิน โดยสมุนไพรที่เจอกรดซาลิไซลิก จะพบได้ทั่วไปในพืชสกุล Salix ยกตัวอย่างเช่น สนุ่น willow นอกจากนั้นยังเจอในต้น wintergreen (Gaultheria procumbens) ที่เอามาทำน้ำมันระกำเป็นต้น แล้วก็การใช้
น้ำมันระกำ(เมทิลซาลิไซเลต)ทาร่วมกับการกินยาต้านทานการแข็งตัวของเลือดเช่น Warfarin, Dicumarol สามารถทำให้เลือดออกตามร่างกายได้ง่ายดายมากยิ่งขึ้น ด้วยเหตุผลดังกล่าวถ้าเกิดแจ้งให้หมอรู้ก่อนใช้ยา หมอจะปรับขนาดรับประทานของ Warfarin แล้วก็ Dicumarol ให้เหมาะสมกับคนไข้เป็นกรณีๆไป
การศึกษาเล่าเรียนทางพิษวิทยามีรายงานการเรียนความเป็นพิษเฉียบพลันในน้ำมันระกำ (Methyl Salicylate) โดยให้ทางปากแก่หนูทดลอง พบว่าค่า LD50=1110 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว (กิโลกรัม) และก็เมื่อฉีดเข้ากล้ามตัวทดลองพบว่า ค่า LD50=887 มก./น้ำหนักตัว (กิโลกรัม) สารเมทิลซาลิไซเลตหรือน้ำมันระกำบริสุทธิ์จัดเป็นสารเคมีที่มีพิษ ร่างกายมนุษย์ไม่สมควรได้รับเมทิลซาลิไซเลต เกิน 101 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม ในปี ค.ศ. 2007 (พ.ศ. 2550) มีรายงานของนักกีฬาที่วิ่งข้ามประเทศเสียชีวิตเพราะร่างกายของเขามีการดูดซึมเมทิลซาลิไซเลตมากจนเกินไปด้วยการใช้ยาทา แก้ปวด ด้วยเหตุนั้นจำเป็นที่จะต้องทำความเข้าใจกับผู้บริโภค/ผู้ป่วย โดยเฉพาะอย่างยิ่งการใช้ยาใช้ภายนอกเมทิลซาลิไซเลตกับเด็กตัวเล็กๆซึ่งจะมีความเสี่ยงสูงกว่าผู้ป่วยในกลุ่มอื่นๆซึ่งก่อนการเลือกใช้เภสัชภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของยานี้จำเป็นจะต้องหารือแพทย์หรือเภสัชกรก่อนการใช้ยาทุกคราว
ขนาด/ปริมาณที่ควรจะใช้ น้ำมันระกำตามตลาดในบ้านพวกเราส่วนมากนั้นมักจะเห็นเป็นผลิตภัณฑ์ต่างๆที่มีส่วนผสมของน้ำมันระกำ หรือ เป็นส่วนผสมของยาถูนวดที่ใช้ทาภายนอกเป็นส่วนมาก ซึ่งก็มีกฏเกณฑ์ขององค์การอนามัยโลก (WHO) บอกว่าร่างกายมนุษย์ไม่ควรได้รับเมทิลยาลิไซเลตเกิน 101 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว (กิโล) โดยถ้าเกิดใช้เป็นยาทาก็อาจจะใช้ทาได้ในรอบๆที่ปวดวันละ 3-4 ครั้ง ก็คงจะเพียงพอแล้ว
ข้อแนะนำ/ข้อควรตรึกตรอง- เพราะน้ำมันระกำมีฤทธิ์คล้ายแอสไพรินโดยเหตุนี้ควรต้องแจ้งให้แพทย์ทราบก่อนใช้ยาถ้าเกิดมีประวัติแพ้ยาหรือองค์ประกอบของยาประเภทนี้ แพ้ยาแอสไพรินหรือยาในกรุ๊ปซาลิไซเลต และก็ยาชนิดอื่น อาหาร หรือสารอะไรก็แล้วแต่
- คนที่อยู่ในตอนให้นมบุตรควรหลีกเลี่ยงการใช้ทาบริเวณเต้านม
- ห้ามให้เด็กอายุต่ำลงมากยิ่งกว่า 12 ปี ใช้โดยไม่ได้ขอคำแนะนำแพทย์
- ห้ามทายานี้ในรอบๆที่เป็นแผลเปิด แผลไหม้
- แม้ทายานี้แล้วมีลักษณะแสบร้อนจัดขึ้นให้ล้างออกด้วยน้ำสบู่แล้วถูเบาๆเพื่อทำความสะ อาดกำจัดยาออกไป
- ห้ามทายานี้รอบๆ ตา อวัยวะเพศ โพรงปาก เพราะว่ายาจะก่อให้เกิดอาการระคายเคืองเป็นอย่างมากต่อเยื่อเหล่านั้น
- เลี่ยงการใช้เพื่อดมกลิ่น เพราะว่าอาจก่อการเคืองเยื่อเมือกบุทางเท้าหายใจได้
- ถ้าหากใช้ยาชนิดครีม เจล โลชั่น ออยล์ ขี้ผึ้ง หรือสเปรย์ ให้ทาบางๆในบริเวณที่มีลักษณะอาการปวด และก็นวดเบาๆให้ยาซึมไปสู่ผิวหนัง
- การใช้ยาชนิดน้ำหรือแท่ง ให้ทายารอบๆที่มีอาการปวด จากนั้นนวดช้าๆกระทั่งยาซึมลงผิวหนัง
- การใช้ยาประเภทแผ่นแปะ ให้ลอกแผ่นฟิล์มออก ต่อจากนั้นติดรอบๆที่มีลักษณะอาการปวดให้แนบสนิทไปกับผิวหนัง โดยใช้วันละ 1-2 ครั้ง ตามต้องการ
ส่วนผลข้างเคียงจากการใช้น้ำมันระกำ Methyl Salicylateอาจจะเป็นผลให้เกิดผลข้างเคียง เป็นต้นว่า ผิวเคือง แสบ แดง มีลักษณะชา รู้สึกปวดเหมือนเข็มทิ่มแทงตามผิวหนัง เกิดภาวะภูไม่ไวเกิน เป็นต้น
อย่างไรก็แล้วแต่ แม้เจอผลกระทบรุนแรงจากการใช้น้ำมันระกำ (Methyl Salicylate) ดังต่อไปนี้ ควรจะหยุดใช้ยาแล้วก็ไปพบหมอในทันที อาทิเช่น
- มีอาการแพ้ยา เช่น เป็นลมเป็นแล้งพิษ หายใจไม่สะดวก หน้าบวม ริมฝีปากบวม ลิ้นบวม คอบวม เป็นต้น
- มีลักษณะอาการแสบอย่างหนัก เจ็บ บวม หรือพุพองในบริเวณที่ใช้ยา แม้พบอาการดังที่ได้กล่าวผ่านมาแล้วให้รีบล้างยาออกก่อนแล้วก็ไปพบแพทย์ทันที
เอกสารอ้างอิง- สำนักงานข้อมูลสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล.สอบถามเกี่ยวกับสมุนไพร.กระดานถาม-ตอบ
- Brahmachari, G. 2009. Natural products: chemistry, biochemistry and pharmacology. Alpha Science International Ltd, Oxford. http://www.disthai.com/[/b]
- ต้นน้ำมันระกำมีประโยชน์อย่างไร.ไทยเกษตรศาสตร์.(ออนไลน์)เข้าถึงได้จาก
- Methyt Salicylate (เมทิลซาสิไซเลต)-รายละเอียดของยา.พบแพทย์ดอทคอม(ออนไลน์)เข้าถึงได้จาก
- เมทิลซาสิไซเลต.วิกิพีเดียสารานุกรมเสรี(ออนไลน์)เข้าถึงได้จาก
- Yü-Liang Chou 1952. Floral morphology of three species of Gaultheria: Contributions from the Hull Botanical Laboratory. Botanical Gazette 114:198–221 First page free
- Gibbons, Euell. "Stalking the Healthful Herbs." New York: David McKay Company. 1966. pg. 92.
