ชีววิทยาของลิ่น

[มม]

Advertisement

[/b]
ลิ่น
ลิ่น หรือนิ่ม เป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม[/size][/b]
มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Manis javanica Desmarest
มีชื่อสามัญว่า Malayan pangolin
จัดอยู่ในวงศ์ Manidae
ชีววิทยาของลิ่น
ลิ่นมีลำตัวและหายาว เวลาเดินหลังจะโค้ง ท่อนหัวและหางจะยืดตรง ความยาวของลำตัววัดจากปลายปากถึงโคนหาง ๕๐ -๖๐ เซนติเมตร หางยาว ๕๐ – ๘๐ เซนติเมตร มีน้ำหนักตัว ๖-๙ กิโลกรัม ท่อนหัวเล็ก ปากยาว ตาเล็ก ใบหูเล็ก ลำตัวปกคลุมด้วยเกล็ดแข็ง ใต้เกล็ดแต่ละเกล็ดมีขนเป็นเส้นๆ เกล็ดละ ๒ – ๓ เส้น เกล็ดสีเหลืองถึงสีน้ำตาลเข้ม บริเวณใต้คาง ท้อง ด้านในขาจะไม่มีเกล็ด มีเล็บยาว ปลายแหลมแข็งแรง เหมาะกับรื้อฟื้นดินแล้วก็รังปลวก ไม่มีฟัน มีลิ้นเป็นเส้นยาว หางปกคลุมด้วยเกล็ด ม้วนงอจับกิ่งไม้ได้ สัตว์ประเภทนี้โตเต็มที่รวมทั้งผสมพันธุ์ได้เมื่ออายุราว ๑.๕ ปี มีท้องนานราว ๑๔๐ วัน คลอดลูกครั้งละ ๑ – ๒ ตัว ลูกที่เกิดใหม่จะเกาะติดไปกับแม่ โดยใช้ขาหน้ารวมทั้งขาหลังกอดโคนหางแม่ไว้แน่น ลูกลิ่นดูดนมแม่ตรงรักแร้ โดยที่แม่นอนเอียงหรือนอนหงาย และก็หย่านมเมื่ออายุราว ๓ เดือน ลิ่นอายุยงยืนราว ๑๐ ปี ลิ่นกินมด ปลวก รวมทั้งแมลงเป็นของกิน ถูกใจออกหากินในค่ำคืน ส่วนกลางวันหลบนอนอยู่ในโพรงดิน เวลานอนจะม้วนหรือม้วนตัวกลม ใช้หางเกี่ยวก้านไม้ได้ รวมทั้งสามารถปีนต้นไม้ได้ โดยใช้เล็บตีนช่วย ประสาทรับกลิ่นและเสียงดีเยี่ยม โดยเฉพาะประสาทรับกลิ่นซึ่งช่วยในการหาอาหาร แม้กระนั้นประสาทตาไม่ดีพบได้ในทุกภาคของประเทศไย ในเมืองนอกเจอถึงที่เหมาะลาว กัมพูชา เวียดนาม มาเลเซีย และก็อินโดนีเซียสัตว์ในสกุลเดียวกันนี้ที่อาจพบในประเทศไทยอีกชนิดหนึ่ง คือ ลิ่นจีน อันมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Manis pentadactyla Linnaeus มีชื่อสามัญว่า Chinese pangolin
[/b]
คุณประโยชน์ทางยา
แพทย์แผนไยใช้เกล็ดลิ่นในตำรับยาน้อยมาก แตกต่างจากยาจีนซึ่งหมอมักใช้ลิ่นเข้าตำรับยา เกล็ดลิ่นเป็นเครื่องยาที่มนตำรับยาแห่งสาธารณรัฐประชาชนจีนการันตีไว้ มีชื่อยาในภาษาละตินว่า Squama Manitis มีชื่อสามัญว่า pangolin scale เกล็ดลิ่นที่ใช้ในยาจีนได้จากลิ่นจีน แม้กระนั้นในขณะนี้เกล็ดลิ่นจากเมืองไทย ภูมิภาคอินโดจีน รวมทั้งแหลมมลายู ถูกส่งเข้าไปขายในประเทศจีนปีละมากมายๆ จำนวนมากเป็นในรูปเกล็ดที่คั่วในทรายกระทั่งพองก็ดีแล้วการเตรียมเกล็ดลิ่นสำหรับใช้เป็นเครื่องยานั้น บางทีอาจทำได้ ๓ แนวทาง เป็น ๑. ใช้เกล็ดแห้ง ล้างน้ำให้สะอาด แล้วตากแดดให้แห้ง ๒. ใช้เกล็ดแห้งที่สะอาดแล้ว คั่วในกระทะทรายที่ร้อนมาก กระทั่งเกล็ดลิ่นพอง ทิ้งให้เย็น ล้างให้สะอาด แล้วทำให้แห้ง หรือ ๓. เอาเกล็ดลิ่นที่คั่วกับทรายที่พองสุดกำลังแล้ว จุ่มไปในน้ำส้มสายยกทันที แล้วเอาออกทำให้แห้ง เมื่อจะประยุกต์ใช้ปรุงยาก็ให้บดเป็นชิ้นเล็กๆ
หนังสือเรียนยาจีนว่า
เกล็ดลิ่นมีรสเค็ม เย็นบางส่วน แสดงฤทธิ์ต่อเส้นตับและกระเพาะอาหาร มีสรรพคุณ คือ ๑. กระตุ้นการไหลเวียนของโลหิตรวมทั้งทำให้ประจำเดือนสม่ำเสมอ ก็เลยใช้กับสตรีในภาวการณ์ขาดระดูแล้วก็มีก้อนในท้องเพราะว่าเลือดคั่ง ๒. ไล่ “ลม” ที่ก่อโรครวมทั้งขจัดการอุดกันใน “เส้น” ก็เลยใช้แก้ลักษณะของการปวดและชะตามแขนขา ๓. กระตุ้นน้ำนม ก็เลยใช้กับสตรีซึ่งไม่มีน้ำนมเลี้ยงลูก แล้วก็ ๔. ลดการบวมและก็ช่วยขจัดหนองจึงใช้แก้บาดแผลฟกช้ำดำเขียวต่างๆ แผลบวมมีหนอง มักใช้ในขนาด ๔.๕ – ๙ กรัม ต้มน้ำกิน นิยมใช้เกล็ดที่คั่วจนถึงพอดีแล้ว แต่ว่าการใช้กับสตรีในระหว่างท้อง ควรที่จะใช้ด้วยความระวัง

Tags : ลิ่น